مبانی، مسائل و اهداف در هفت بهره زمینه های حضور دین در قلمرو علوم انسانی

; ابتدا باید معلوم باشد مراد راقم این سطور از دین، در این نوشتار مجموعه مطالبی است که از ناحیه متولیان اصلی دین یعنی خدا یا پیامبران و یا امامان معصوم بیان گردیده و اختصاصی به فروع یا اصول دین و یا اخلاقیات و غیر آن ندارد. ; همچنین از آنجا که به تعبیر فلاسفه، «لابشرط یجتمع مع الف شرط» [ماهیت لابشرط با هزار شرط قابل جمع است] واژه ی «دین» را به صورت لابشرط به کار برده ایم؛ بدین معنی که دین را آزاد گذاشته ایم تا بتواند بر هر دینی قابل تطبیق باشد، البته نه اینکه «آزاد» بودن قید آن باشد بلکه هیچ قید و شرطی در آن لحاظ نگردیده و به همین دلیل هم می تواند در چهره هر دینی ظاهر شود و گاهی به صورت اسلام، گاهی به صورت مسیحیت و گاهی هم یهودیت و سایر ادیان تجسم یابد. بنابراین وقتی فی المثل می گوییم: «اگر با جهان بینی دینی نگاه کنیم» می تواند جهان بینی اسلامی مراد باشد و می تواند دو یا چند و یا همه ی ادیان در نظر باشد. البته همه جا، مراد از دین ادیان آسمانی است;