حمام و کارکردهای اجتماعی آن در سده های میانه تاریخ ایران

Publish Year: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 242

This Paper With 23 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSEH-3-1_005

تاریخ نمایه سازی: 3 دی 1400

Abstract:

حمام، برخلاف تصور رایج، صرفا، مکانی برای نظافت و تطهیر نبوده و با توجه به ظرفیت‎ها و ویژگی‎های خود، دارای کارکردهای اجتماعی و حتی سیاسی در تمام تاریخ ایران بوده ‎است. این کارکردها بیانگر این واقعیت است که حمام به عنوان یکی از عوامل اثرگذار در تاریخ تحولات اجتماعی ایران، ‎به‎ویژه در سده های میانه اسلامی ، نقش و جایگاه موثری داشته ‎است. حال، نوشتار حاضر به روش توصیفی  تحلیلی و با بهره گیری از منابع معتبر، در پی پاسخ به این پرسش اساسی بوده ‎است که حمام در قرون میانه تاریخ ایران چه کارکردهای اجتماعی داشته‎است. یافته های پژوهش نیز حکایت از آن دارد که حمام در این دوره، با توجه به موقعیت ممتاز جغرافیایی در بافت شهرها و روستاها و در نتیجه به عنوان کانون تجمع مردم، یکی از مراکز اصلی تعاملات اجتماعی در ابعاد و زمینه های اطلاع‎رسانی عمومی، وسیله سرشماری عمومی، محل مناظرات و مباحثات فعالیت درمانی و حتی معیار سنجش تشخص اجتماعی بود.

Authors

امامعلی شعبانی

استادیار گروه تاریخ، دانشگاه اراک

سعیده جباره

کارشناس ارشد تاریخ، دانشگاه اراک

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • آملی، اولیاء‎الله (۱۳۴۸). تاریخ رویان، به کوشش منوچهر ستوده، تهران: ...
  • ابن‎اثیر، عزالدین علی (۱۳۶۸). تاریخ کامل بزرگ اسلام و ایران، ...
  • ابن‎اثیر، عزالدین علی (۱۳۷۱). تاریخ کامل بزرگ اسلام و ایران، ...
  • ابن‎اثیر، عزالدین علی (۱۳۸۲). تاریخ کامل، ترجمه حمیدرضا آژیر، ج ...
  • ابن‎اخوه، محمدبن‎محمد (۱۳۶۵). معالم‎القربه، آیین شهرداری، ترجمه جعفر شعار، تهران: ...
  • ابن‎جوزی، ابوالفرج عبدالرحمن (۱۹۹۰م). اخبار‎الظراف و المتماجنین، تصحیح عبدالامیر میرمهنا، ...
  • ابن‎جوزی، ابوالفرج عبدالرحمن (۱۴۲۲ق). صیدالخاطر، تصحیح علی طنطاوی و ناجی ...
  • ابن‎خلدون، عبدالرحمان (۱۳۶۳). تاریخ ابن‎خلدون، ترجمه عبدالمحمد آیتی، ج ۲، ...
  • ابن‎فندق، علی‎بن‎زید (۱۳۶۱). تاریخ بیهق، بی‎جا: فروغی ...
  • اتینگهاوزن، ریچارد؛ و الگ گرابار (۱۳۷۸). هنر و معماری اسلامی، ...
  • اسکات میثمی، جولی (۱۳۹۱). تاریخنگاری فارسی (سامانیان، غزنویان، سلجوقیان)، ترجمه ...
  • اصفهانی، عمادالدین (۱۳۷۵ق). خریده‎القصر و جریده‎العصر، تصحیح محمد بهجه الاثری ...
  • باخرزی، علی‎بن‎حسن (۱۴۱۴ق). دمیه القصر و عصره اهل العصر، ج ...
  • بیهقی، ابراهیم‎بن‎محمد (۱۴۲۰ق). المحاسن و المساوی، تصحیح عدنان علی، بیروت: ...
  • تنوخی، ابوعلی محسن (۱۳۹۱ق). نشوارالمحاضره و اخبارالمذاکره، تصحیح عبود الشالجی، ...
  • توحیدی، ابوحیان (۱۴۱۹ق). البصائر و الذخائر، تصحیح وداد قاضی، ج ...
  • ثعالبی، ابومنصور عبدالمک‎بن‎محمد (۱۳۷۶). ثمارالقلوب فی‎المضاف و المنسوب، مشهد: دانشگاه ...
  • ثعالبی، ابومنصور عبدالمک‎بن‎محمد (۱۳۸۵). تحسین و تقبیح، ترجمه محمدبن‎ابی‎بکر‎ساوی، تهران: ...
  • ثعالبی، ابومنصور عبدالمک‎بن‎محمد (۱۴۲۰ق). یتیمه‎الدهر فی محاسن اهل‎العصر، تصحیح مفید ...
  • جاوید، هوشنگ (۱۳۸۲). «موسیقی و حمام»، کتاب ماه هنر، ش ...
  • جوزجانی، ابوعمر عثمان (۱۳۶۳). طبقات ناصری، تصحیح عبدالحی حبیبی، ج ...
  • جوینی، عطاملک (۱۳۸۵). تاریخ جهانگشای، تصحیح محمد قزوینی، ج ۱، ...
  • حموی بغدادی، یاقوت (۱۳۸۳). معجم‎البلدان، ترجمه علینقی منزوی، ج ۱، ...
  • دروویل، گاسپار (۱۳۷۰). سفر در ایران، ترجمه منوچهر اعتمادی‎مقدم، تهران: ...
  • راوندی، مرتضی (۱۳۷۸). تاریخ اجتماعی مردم ایران، ج ۵، تهران: ...
  • رشیدالدین فضل‎الله همدانی (۱۳۵۶). وقفنامه رشیدی، به کوشش مجتبی مینوی ...
  • رشیدالدین فضل‎الله همدانی (۱۳۵۸). تاریخ مبارک غازانی، تصحیح کارل یان، ...
  • روح‎الامینی، محمود (۱۳۸۶). حمام عمومی در جامعه و فرهنگ و ...
  • سجادی، محمدعلی (۱۳۸۲). «حمام و استحمام در فرهنگ ایرانی»، مجله ...
  • سعدی شیرازی، شرف‎الدین مصلح‎بن‎عبدالله (۱۳۹۱). گلستان، تصحیح خلیل خطیب‎رهبر، تهران: ...
  • سمعانی، ابوسعید عبدالکریم‎بن‎محمد (۱۳۸۲ق). الانساب، تحقیق عبدالرحمن‎بن‎یحیی معلمی، ج ۱، ...
  • صابی، ابوالحسن هلال‎بن‎محسن (۱۳۴۶). رسوم دارالخلافه، ترجمه محمدرضا شفیعی کدکنی، ...
  • طرائفی خوارزمی، قاسم‎بن‎حسین (۱۳۸۲). بدائع‎الملح، نواهای نمکین، ترجمه موفق‎بن‎طاهر خوارزمی، ...
  • ظهیری سمرقندی، محمدبن‎علی (۱۳۸۱). سندباد‎نامه، تصحیح محمدباقر کمال‎الدینی، تهران: میراث ...
  • عنصرالمعالی، کیکاووس‎بن‎اسکندر (۱۳۸۳). قابوس‎نامه، تصحیح غلامحسین یوسفی، تهران: علمی و ...
  • عوفی، سدیدالدین محمد (۱۳۸۶). متن انتقادی جوامع‎الحکایات و لوامع‎الروایات، تصحیح ...
  • غزالی، محمد (۱۳۶۸). کیمیای سعادت، تهران: علمی و فرهنگی ...
  • فردوسی، ابوالقاسم (۱۳۸۳). شاهنامه، به کوشش سعید حمیدیان، تهران: قطره ...
  • فقیهی، علی‎اصغر (۱۳۵۸). آل‎بویه و اوضاع زمان ایشان، تهران: صبا ...
  • قبادیانی مروزی، ناصرخسرو (۱۳۸۱). سفرنامه، تهران: زوار ...
  • قزوینی، زکریابن‎محمد‎ (۱۳۷۳). آثارالبلاد و اخبارالعباد، تهران: امیرکبیر ...
  • کریمیان سردشتی، نادر (۱۳۸۲). «نگارگری در حمام»، کتاب ماه هنر، ...
  • کیانی، محمدیوسف (۱۳۷۹). معماری ایران دوره اسلامی، تهران: سمت ...
  • کیانی، محمدیوسف (۱۳۸۵). تاریخ هنر معماری ایران در دوره اسلامی، ...
  • محمدبن‎منور (۱۳۸۱). اسرارالتوحید فی مقامات شیخ ابوسعید ابی‎الخیر، تصحیح محمدرضا ...
  • مرتضی [شریف]، علی‎بن‎الحسین (۱۹۹۸م). امالی مرتضی، تصحیح محمد ابوالفضل ابراهیم، ...
  • مرعشی، ظهیرالدین (۱۳۴۵). تاریخ طبرستان و رویان و مازندران، تهران: ...
  • مزداپور، کتایون (۱۳۷۵). «گرمابه باستانی ایران»، فصلنامه فرهنگ تاریخ، ش ...
  • مستوفی، حمدالله (۱۳۶۴). تاریخ گزیده، تصحیح عبدالحسین نوایی، تهران: امیرکبیر ...
  • ابن‎مسکویه، ابوعلی (۱۳۷۶). تجارب‎الامم و تعاقب‎الهمم، ترجمه علینقی منزوی، ج ...
  • مظاهری، علی (۱۳۴۸). زندگی مسلمانان در قرون نخستین اسلامی، ترجمه ...
  • نرشخی، ابوبکر محمدبن‎جعفر (۱۳۶۳). تاریخ بخارا، تهران: توس ...
  • نظامی عروضی سمرقندی، احمدبن‎عمر (۱۳۸۰). چهارمقاله، به تصحیح علامه محمد ...
  • نیشابوری، ابوعبدالله حاکم (۱۳۷۵). تاریخ نیشابور، تهران: آگه ...
  • واصفی، زین‎الدین محمود (۱۳۴۹). بدایع‎الوقایع، ج ۲، تهران: بنیاد فرهنگ ...
  • Floor, W. (۱۹۸۸). “Bathhouses”, Encyclopaedia of Iranica, Vol. ۱۱۱, London ...
  • نمایش کامل مراجع