مقاله حاضر با توجه به اهمیت شعر تاجیک در حوزه ادبیات برونمرزی، فراهم آمده است. مساله پیش روی این است که مفاهیم ملی-قومی در
شعر معاصر تاجیک کدام است و این مفاهیم در دوره تسلط شوروی و پس از آن، چگونه و تحت کدامین زیرشاخه ها بیان شده؟ هدف پژوهش حاضر -که با روش تحلیلی، توصیفی به صورت کتابخانه ای صورت پذیرفته بررسی و واکاوی مفاهیم ملی و قومی در شعر امروز تاجیک است. از یافته های تحقیق چنین درک می شود که در دوره
رئالیسم سوسیالیستی (دوره ادبیات شوروی-تاجیک) به جهت پیروی از شعار تشکیل کشوری یکپارچه به نام اتحاد جماهیر شوروی، بسیاری از موضوعات از قبیل توجه به نیاکان، هویت و پیشینه فرهنگی اقوام و جمهوری های تحت اختیار شوروی، مردود شمرده می شد، مگر آنکه رنگ و بوی و هدف سوسیالیستی و حزبی را دنبال کند، اما با کمرنگ شدن این دوره و سرانجام با استقلال تاجیکستان در ۱۹۹۱ م این مضامین، مطمح نظر شاعران تاجیک قرار گرفت، از فراوانی بسیاری برخوردار شد و بیشتر به دو گونه خودنمایی کرد: ۱-یادکردی شیفته وار، نوستالژیک و دردآلود از سرگذشت قوم تاجیک ۲–یادکردی شیفته وار وحماسی از افتخارات قوم تاجیک.