تاثیر آموزش بر احساس شایستگی مادران کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی

مقدمه: اختلال بیش فعالی یکی از شایعترین اختلالات روانپزشکی در کودکان و نوجوانان می باشد. مشکلات روانشناختی از جمله کمبود احساس شایستگی در میان مادرانی که کودک مبتلا به اختلال بیش فعالی دارند شایع است. در این پژوهش، اثر آموزش بر احساس شایستگی این مادران مورد مطالعه قرار گرفته است. روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی است که در شهر تهران در سال ۱۳۹۴ انجام شد. ۱۰۰ نفر ازمادران کودکان مبتلا به بیش فعالی با دامنه سنی ۱۱-۷ سال در این مطالعه شرکت داده شدند. به منظور جلوگیری از انتشار اطلاعات، انتخاب مراکز پژوهش به صورت قرعه کشی تعیین گروه کنترل و مداخله در هر مرکز صورت گرفت، بدین معنی که مرکز اول (انستیتو روانپزشکی تهران) در قرعه کشی به عنوان گروه آزمون و مرکز آموزشی درمانی علی اصغر به عنوان گروه کنترل انتخاب شدند. از هر یک از مراکز ۲۵ نفردر گروه آزمون و کنترل انتخاب شد. در مرحله بعد گروه کنترل از انستیتو روانپزشکی تهران و گروه آزمون از مرکز علی ااصغر انتخاب شدند (در هر گروه ۲۵ نفر). نمونه گیری به صورت دردسترس انجام شد. در نهایت با توجه به ریزش نمونه ها در هر دو مرکز تعداد کل نمونه ها به ۸۷ نفر رسید. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه (PSOC) قبل از مطالعه و بلافاصله بعد از اتمام آموزش (۲ ماه بعد از پیش آزمون) انجام گرفت. در گروه آزمون آموزش مادران در ۸ جلسه ۶۰ دقیقه ای (هر هفته یک جلسه) در گروه های ۱۲- ۵ نفری برگزار شد. برای گروه کنترل مداخله صورت نگرفت. پس از پایان آموزش پس آزمون انجام شد. داده ها با استفاده از نرم افزار ۲۲ SPSS تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد مادران هر دو گروه از نظر مشخصات دموگرافیک همگنی باشند. میانگین نمره احساس شایستگی در گروه کنترل و آزمون قبل از مداخله (به ترتیب ۱/۷ ± ۸۶۰/۸۶ و ۳/۸ ± ۲۲۰/۶۹) و بعد از مداخله (به ترتیب ۲/۹ ± ۰۲/۶۸ و ۹/۹ ± ۳۷/۷۰) اختلاف آماری معنی داری نداشت. نتیجه گیری: به نظر می رسد مقوله احساس شایستگی تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد و آموزش کوتاه مدت نمی تواند این احساس درونی را به سرعت تحت تاثیر قرار دهد. انجام مطالعات بیشتر در خصوص عوامل مرتبط با احساس شایستگی و همچنین تاثیر سایر رویکردهای آموزشی بر احساس شایستگی مادران ضرورت دارد.  

Keywords:

Education , Sense of Competence , Mothers , ADHD , اختلال بیش فعالی و کم توجهی , احساس شایستگی , آموزش , مادران