طراحی و روان سنجی «مقیاس آموزش زیست محیطی» دانش آموزان مقطع متوسطه

مقدمه: امروزه سلامت محیط زیست اهمیت بسیار دارد و آموزش به عنوان پایدارترین روش جهت ارتقاء سطح آگاهی               می باشد. مطالعه حاضر با هدف طراحی و روان سنجی"مقیاس آموزش زیست محیطی" (Environmental Education Scale)  در دانش آموزان مقطع متوسطه انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر از نوع روش شناختی بوده و ترکیبی از روش های کمی و کیفی است. در بخش کیفی، بررسی متون علمی مربوطه و مصاحبه نیمه ساختاریافته با ۱۰ تن از خبرگان سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی انجام شد. در بخش کمی، نسبت روایی محتوای مقیاس طراحی شده توسط جدول Lawshe  و شاخص روایی محتوا، براساس روش Bausell & Waltz  و روایی صوری با نظر خواهی از ۱۰ تن خبره سنجیده شد. روایی سازه، به روش تحلیل عاملی اکتشافی بررسی شد. پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ با نمونه ۲۴۰ تن و ثبات به روش آزمون مجدد با ۲۰ شرکت کننده و فاصله ۲ هفته محاسبه شد. داده ها در بخش کیفی به روش تحلیل محتوا و در نرم افزار Atlas.ti  و داده های کمی در نرم افزار اس پی اس اس نسخه ۲۲، تحلیل شد. یافته ها: از یافته های بخش کیفی عبارات مقیاس بدست آمد. نسبت روایی محتوا ۸۰/۰ و شاخص روایی محتوا ۹۰/۰ بدست آمد. نتایج تحلیل عاملی، ۸۰ عبارت در ۵ زیر مقیاس اهداف آموزشی، روش های تدریس، محتوای آموزشی، ابزار و امکانات آموزشی، روش های ارزشیابی را نشان داد. پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفا کرونباخ بین ابعاد ۹۲/۰تا ۹۸/۰ و کل ابزار ۹۸/۰، و ثبات به روش آزمون مجدد با استفاده از ضریب همبستگی درون طبقه ای به فاصله ۲ هفته بین ۹۲/۰ تا ۹۷/۰ و کل ابزار ۹۹/۰ بود.  نتیجه گیری: "مقیاس آموزش زیست محیطی" با روایی و پایایی تایید شده، طراحی شد. لذا استفاده از آن جهت سنجش میزان آموزش محیط زیست توصیه می گردد.  

Keywords:

Environmental Education , Scale , High school , آموزش زیست محیطی , مقیاس , مقطع متوسطه.