مرگ اندیشی و صور خیال در شعر فروغ

مفهوم مرگ و زوال یکی از زمینه های اصلی شعر فروغ فرخزاد است و چنان که خود اذعان داشته شعر او نیز یک راه تقابل با مرگ و زوال بوده است. شاعر با استفاده از صور خیال و بیش از همه از تشبیه و استعاره این مفهوم را بیان کرده است. نزدیک بودن شعر او به زبان گفتار موجب استفاده بیشتر او از مجاز و سپس استعاره و تشبیه شده است. سیر صور خیال در شعر او ازتشبیهات ساده به طرف آرایه های ترکیبی است. آنیمیسم در شعر او در درجه اول شامل انسان-انگاری و در مرحله بعد جاندارانگاری است. از نوآوری های او در زمینه صور خیال ایجاد تصاویر ترکیبی و نیز احیای شعر لحظه ها و نگاه ها است. در جستارحاضر، فاصله شاعر با مرگ در بیان شعری، ملاک قرار گرفته است. با این معیار، فروغ در مراحل نخست شاعری خود بیشترین فاصله را با مرگ دارد. در مرحله دوم زندگی با مرگ همراه و ممزوج است و در مرحله سوم مرگ بر زندگی پیشی می گیرد و مردگان از آن سوی دریچه می توانند با زندگان سخن بگویند.

Keywords:

فروغ , مرگ , تشبیه , استعاره