بررسی نقوش سفالینه ی آبی و سفید با نقش دایره البروج و تطبیق آن با فرش منطقه البروج

عصر صفوی از مهم ترین دوره های تاریخ هنر ایران محسوب می شود. پیشرفت در ساخت آثار هنری و تنوع در طرح و نقش در این دوره حائز اهمیت است. از مهم ترین این آثار می توان به سفالگری اشاره کرد. سفالینه های آبی و سفید عصر صفوی از گونه های ارزشمند در بین سفال های دوره اسلامی است که با نقوش مختلف تزیین شده است. در این میان، نقوش نجومی از نقش های قابل توجه است. این نقش های نجومی در آثار دیگر چون نگارگری، فلزکاری، فرش و دیگر هنرهای دوره اسلامی قابل بررسی است. پرسش اصلی تحقیق حاضر این است که الگوهای مشابه و متفاوت میان نقوش مختلف در سفالینه ی آبی و سفید و فرش منطقه البروج کدام است. هدف اصلی این تحقیق بررسی نقوش مختلف با رویکرد نجومی در نمونه ای از سفالینه ی آبی و سفید با نقش دایره البروج و مقایسه آن با فرش منطقه البروج می باشد. روش تحقیق توصیفی تحلیلی با رویکرد تطبیقی است. روش گردآوری مطالب بهره گیری از اسناد مکتوب و کتابخانه ای از طریق فیش برداری و تصویرخوانی است. براساس نتایج تحقیق می توان گفت نقش های نجومی سفالینه آبی و سفید موردمطالعه در راستای تزیین سفالینه به کار رفته است، اما این نقش های نجومی در فرش منطقه البروج با توجه به همراهی نقوش برج های دوازده گانه با نقوش سال های چینی، به کارگیری نقش خورشید و ماه مقابل یک دیگر و تصویر کردن چهار سیاره با مفهوم خیر و خوبی از میان پنج سیاره با حذف زحل که مفهوم نحسی دارد فراتر از نقش تزیینی رفته است و می تواند در جهت امور طالع بینی به کار رود.

Keywords:

سفالینه آبی و سفید , دایره البروج , فرش منطقه البروج , نقوش نجومی