خط اشعار و اصل تزیینی واق در کتیبه های نوشتاری ظروف فلزی بر اساس نظریه دو قلم
Publish place: Theoretical foundations of visual arts، Vol: 6، Issue: 2
Publish Year: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 200
This Paper With 19 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_VISUA-6-2_013
تاریخ نمایه سازی: 28 دی 1400
Abstract:
نظریه دو قلم را در اواخر قرن بیستم میلادی پژوهشگران از رسالات نقاشی ایرانی قرن دهم ق. بیرون کشیدند. در این نظریه اصول و هنر نقاشی ایرانی (اسلیمی، ختایی، فرنگی، فصالی، واق، ابر، و گره) هم تراز با اصول خوش نویسی (ثلث، نسخ، محقق، ریحان، توقیع و رقاع) مطرح و نظام مند شده است. این هم ترازی این فرضیه را پیش می نهد که آثار نقاشی پیش از قرن دهم ق. هم چون خوش نویسی آن دوره، بایستی با رعایت اصول صورت گرفته باشد؛ به ویژه در کتیبه های نوشتاری هنرهای تزیینی که از دیدگاه نظریه دو قلم، پیوند هنر خط و نقاشی دیده می شود، چگونگی به کارگیری مجموعه این دو اصول قابل پیگیری است. در این مقاله، با هدف شناخت نظام مند کتیبه های نوشتاری ظروف فلزی، بر خطوطی که تلفیقی از خوش نویسی و نقوش سر و پیکره ای انسانی و گاه حیوانی است، تمرکز می شود؛ تا در پرتو نظریه دو قلم با فرض بر این که این نوع خط تلفیقی از اصل واق، و خط اشعار، فرعی از خطوط ثلث و محقق است، به دو پرسش پاسخ دهد؛ نخست این که، اصل واق در کتیبه های نوشتاری ظروف فلزی چگونه به کار رفته است؟ دوم این که، خط اشعار در کتیبه های نوشتاری ظروف فلزی چه شباهت ها و تفاوت هایی با اصل ثلث و اصل محقق دارد؟ پس به روش اسنادی مجموعه ای از اطلاعات و تصاویر را گردآوری کرده و به روش توصیفی- تحلیلی چنین نتیجه می گیرد که، در خطوط تزیینی مصور اصل واق با متمایل شدن به اصول اسلیمی، ختایی و گره، و هم چنین، خط اشعار با متمایل شدن به خطوط ثلث و کوفی گوناگون شده، و حروف تک ضخامتی و تحریرشده از ویژگی های منحصربه فرد آن است.
Keywords:
Authors
فرناز معصوم زاده
استادیار/ دانشگاه هنر اصفهان
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :