مطالعه نقش و فرم نگاره خاتون در آثار نقاشی هنرمندان معاصر با تاکید بر رویکرد زیبایی شناسی اسلامی

خورشید از اسطوره ها و نقشمایه های ایرانی است که به دفعات و در طی قرون متمادی توسط نگارگران و نقاشان ایرانی استفاده شده ا ست و به تدریج با توجه به اهمیت زنان در دوره های مختلف، نامها و القابی پیدا میکند که به نظر میر سد به نگاره خاتون تغییر شکل پیدا کرده است. مطالعه نقش و فرم نگاره خاتون بر اساس مبانی نظری زیبایی شناسی اسلامی در آثار نقاشی هنرمندان معاصر، پرسش اصلی این مقاله است. این مقاله با اتخاذ روش تحلیلی و توصیفی، ضمن مروری بر منشا اسطوره ای نگاره خاتون و وجه ت سمیه آن میکو شد تا جایگاه این نقش را در آثار هنرمندان معا صر بخصوص نقا شان مکتب سقاخانه ای مطالعه کند و این نگاره را بر ا ساس زیبایی شناسی ا سلامی مورد برر سی و تحلیل قرار دهد. نتیجه این پژوهش نشان داد زنانی که در آثار نقا شی دوره قاجار و بعدها در آثار نقاشی معاصر به خصوص مکتب سقاخانه ای به نمایش در آمده است به نگاره خورشید و در نهایت خاتون کنونی شباهت دارند و مترادف هم به لحاظ معنا و تصویر هستند. این نگاره شکل دوبعدی دارد و بعد سوم را القا نمیکند و زبان و بیانی انتزاعی و تمثیلی دارد و در عین حال زن ایرانی با حجاب را به نمایش میگذارد در رنگ آمیزی اثر هم غالب اوقات رنگها برگرفته از رنگهای عرفانی و نگارگری ایرانی ا ست که ری شه در دین مقدس ا سلام دارد. این نگاره به لحاظ تقارن و فرم دایره نیز می تواند تا حدودی زیبایی شناسی اسلامی را شامل شود.

Keywords:

خاتون , خورشید , سقاخانه ای , زیبایی شناسی , اسلامی , فرم