ابعادشناسی چالش های پیش روی نهادینه سازی نظام بانکداری اسلامی

در زمینه مشکلات وچالشهای پیش روی بانکداری اسلامی، البته بعد ازگذشت نزدیک به چهل سال ازتصویب واجرای قانون عملیات بانکدارای بدون ربا درایران، نوشته ها، تحقیقات ومطالب فراوانی شکل گرفته است. درطول این دوران نیز در راستای برطرف نمودن آنها، راه حلهایی نیز ارائه وبه اجراءگذاشته شده است. لذا با اذعان براین مطلب که برخی ازمشکلات وچالشها نیز برطرف شده است اما هنوزهم نظام بانکداری اسلامی درگیر چالشهایی میباشد که برخی از آنها ازسابقه ای نسبتا بلندمدت برخوردار هستند. لذا در همین راستا وبه منظور ریشه یابی چالشها به نظر میرسد مهمتر از شناخت خودچالشها، درک درست وصحیح جنبه ها وابعاد مشکلات وچالشهای مقابل نهادینه شدن نظام بانکداری اسلامی، علی الخصوص درایران و علی العموم درجهان میباشد. برهمین اساس دراین مقاله تلاش شده است به منظور اجتناب از تکرار، بانگاهی تقریبا همه جانبه، ابعاد این چالشها مورد بررسی ومداقه قرارگیرند. با عنایت برمطالب بالا، پژوهش حاضر ابعاد چالشها را در دوبخش چالشهای بانکداری اسلامی درایران وجهان به شکل جداگانه موردبررسی قرارداده است. درهرصورت، اساسی ترین چالشی که متاسفانه هنوز هم بعد ازگذشت نزدیک به چهاردهه ازتصویب قانون عملیات بانکداری بدون ربا در ایران وجود دارد ومتاسفانه کمتر هم به آن توجه شده است، مشکل یاچالش »نبود قصد ونیت درعقود طبق قاعده »العقودتابعه للقصود«، علی الخصوص درمورد مفهوم »قرض الحسنه« است، که شاید بتوان ادعا نمود اساس ومبنای تفکر و اندیشه اسلامی در زمینه ی سادهترین ودرعین حال پیچیده ترین مفهوم اقتصاد یعنی »پول« درفضای »قرض الحسنه« معنا و تجلی پیدا مینماید. امید است این پژوهش بتواند بعنوان مصداقی ازمصادیق گام دوم انقلاب اسلامی درراستای نهادینه سازی نظام اقتصاداسلامی بوده باشد.

Keywords:

بانکداری اسلامی , چالشها , ربا , عقود اسلامی , نظام بانکی