اثر پرتودهی گاما بر بیان ژن های ساختاری دخیل در مسیر ساخت آنتوسیانین در گل داوودی

گل داوودی (Chrysanthemum morifolium) یکی از مهم ترین گیاهان زینتی ایران و جهان است که دارای ارزش تجاری بالایی می باشد. با بررسی دزهای مختلف پرتو گاما، پرتوتابی با دز بهینه ۴۰ گری توسط چشمه کبالت ۶۰ به گیاهچه های چهار هفته ای یک رقم تجاری گل داوودی به نام Rambla به رنگ بنفش، باعث ایجاد سه جهش یافته با رنگ های بنفش پررنگ، بنفش کم رنگ و جگری گردید. به منظور مطالعه اثر تغییرات سطح بیان ژن های ساختاری دخیل در مسیر تولید آنتوسیانین بر رنگ جهش یافته ها، RNA نمونه های جهش یافته و نمونه های شاهد از گلبرگ های نسل M۱V۳ این گل ها استخراج شد و توسط روش RT-qPCR مورد بررسی قرار گرفت. تغییر معنی دار سطح نسبی بیان ژن های F۳’H، DFR، ANS و ۳GT  در جهش یافته ها نسبت به نمونه شاهد، بیانگر نقش این ژن ها در تغییر رنگ جهش یافته ها نسبت به نمونه شاهد بود. همبستگی محتوای آنتوسیانین کل با سطح نسبی بیان ژن های DFR، ANS و ۳GT معنی دار بود. رگرسیون گام به گام برای محتوای آنتوسیانین کل به عنوان متغیر وابسته و سطح نسبی بیان ژن های ساختاری دخیل در مسیر تولید آنتوسیانین به عنوان متغیرهای مستقل نشان داد که ژن ۳GT  بیشترین تاثیر را بر متغیر وابسته داشت. ژن F۳’H، که بیان نسبی آن در جهش یافته ها نسبت به نمونه شاهد تغییر معنی دار نشان داد، به عنوان ژن کلیدی مناسب جهت دست ورزی ژنتیکی به منظور ایجاد تنوع رنگ در گل داوودی معرفی می گردد.

Keywords:

anthocyanin , chrysanthemum , gamma irradiation , mutant , structural genes. , آنتوسیانین , پرتو گاما , جهش یافته , ژن های ساختاری , گل داوودی.