بررسی تغییرات خانه های سنتی در گذر زمان با کمک نرم افزار چیدمان فضا (مطالعه موردی: خانه اکبر جوانمردی)

در دهه های اخیرگسترش ارتباطات و سهولت دسترسی و سفر به مناطق مختلف جهان باعث شده تا خصوصا در جوامع باقدمت تاریخی، باززنده سازی بافت های تاریخی و توسعه صنعت گردشگری مورد توجه دولت ها قرار گیرد. از آنجا که ادامه حیاتبافت های تاریخی مستلزم حفظ حضور انسانی و جریان زندگی روزمره مردم در کوچه پس کوچه های بافت است، شناساییبناهای تاریخی و ارزشمند بافت و حفظ حضور افراد (ساکنین و مخاطبین) در این بناها خواهد توانست به باززنده سازی بافتکمک کند و سبب رونق صنعت گردشگری شود. از این رو تحقیقات بسیاری با هدف شناسایی کالبد اولیه بناهای تاریخی،بررسی تغییراتی که در طی ادوار مختلف در آن اتفاق افتاده و نیز چگونگی باززنده سازی و احیای آن صورت می گیرد. ایران بهعنوان یکی از کشورهای دارای قدمت تاریخی و شیراز به عنوان یکی از شهرهای قدیمی و تاریخی آن که ارزشهای معماری،شهرسازی، فرهنگی و هنری را در دل بافت تاریخی خود جای داده است، مورد مناسبی برای تحقیق و بررسی در این حوزهبشمار می آید. این تحقیق بر آن است تا در راستای دستیابی به اهداف فوق و به منظور پاسخگویی به سوالات پژوهش بهبررسی تحلیلی خانه تاریخی جوانمردی (واقع در محله اسحق بیگ شیراز) در چهار حوزه "همسایگی"، "ارتباط فضایی"، "دیدو چشم انداز" و نیز "ساختار منظر" بپردازد. در این پژوهش جمع آوری اطلاعات از طریق روش های میدانی و مصاحبه باصاحبخانه صورت گرفته و سعی شده با کمک یکی از نرم افزارهای تحلیل فضا (Space Syntax) و با روشی تفسیری- تاریخی به بررسی اطلاعات پرداخته شود. نتایج در قالب چهار حوزه مذکور، به بیان تغییرات بنا و نمایش اثرات مثبت یا منفیاین تغییرات بر رفتار استفاده کنندگان از آن، در جهت کمک به باززنده سازی و احیای این بنای ارزشمند تاریخی می پردازد.

Keywords:

بافت تاریخی , گردشگری , باززنده سازی , خانه جوانمردی , تئوری چیدمان فضا