بررسی تطبیقی نظرات و استنباطات محمدبن مکی و شیخ زیان الدین در حدود، قصاص و دیات

ضابطه مندسازی تعدد جنایات از جهت شیوه استیفای قصاص یا دیه، بخش قابل توجهی از آموزه های فقهی مربوط به ضوابط قصاص بوده است. برخلاف قاعده تعدد جرم که یکی از مولفه های تشدید کیفر می باشد. تحقیق حاضر، بررسی تطبیقی نظرات و استنباطات فقهی و اجتهادی ،دو فقیه برجسته و اثر گذار شیعی یعنی محمد بن مکی معروف به شهید اول (ره) متوفی ۷۸۶ هقی و شیخ زین الدین ملقب به شهید ثانی (ره) متوفی ۵۹۶۶ ق می باشد ، این تطبیق در واقع، بررسی اختلافات فقهی شهید اول (ره) وثانی(ره) در زمینه احکام مجازات ها است . در فقه شیعه مجازات جرائم کیفری به سه بخش اصلی، حدود ، قصاص و دیات تقسم بندی گردیده است ، که در مجموعه حاضر ، به ۱۲ اختلاف فقهی و اجتهادی شهیدین (ره) پرداخته شده و با ذکر استدلالات و مبانی اجتهادی هر کدام و بهره گیری از نظرات فقهای دیگر، به شکل مبسوط مورد مداقه قرار گرفته است. مسائلی که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته اند ، عبارتند از، کیفیت ثبوت زنا بوسیله شهادت شهود ، شرط تمکن از استمتاع در احصان زن، کیفیت اجرای حد رجم ، تکرار جرایم حدی، تاثیر خویشاوندی و محرمیت در عدم تعزیر، بیماری حاصل از جرم منجر به فوت مجنی علیه ، انکار احکام اجماعی، تسبیب در قتل با قرار دادن مقتول در معرض درندگان (دریایی خشکی، هوایی)، رفع و یا عدم رفع مسئولیت کیفری قتل در صورت فوت قاتل، ضمان طبیب ، کیفیت ضمانت حامل متاع ، قتل طفل توسط دایه ، پرستار یا مادر در خواب.

Keywords:

احکام جزایی اسلام , حدود , قصاص , دیات.