برنامه ریزی ساختار کالبدی- فعالیتی با تاکید بر تنوع پذیری (مطالعه موردی: محلات شاهین شهر)

رشد بالای جمعیت شهرنشین و عدم برنامه ­ریزی صحیح برای استقرار آن­ها و سیاست­ های منطقه ­بندی دوران مدرنیسم باعث بروز مشکلات بسیاری در ساختار شهرها شده است که برای حل آن­ها مفاهیمی نظیر توسعه پایدار و کیفیت­ زندگی اتخاذ شده که بر بازگرداندن تنوع به ساختار کالبدی-فعالیتی تاکید دارند. در شهر جدید شاهین­ شهر، کمبود فعالیت­های متنوع در برخی محلات باعث شده این محلات به خوابگاهی برای ساکنان تبدیل شوند و برخی محلات با تراکم بالای فعالیتی، جمعیت زیادی را به خود جذب کنند. بر این اساس، این پژوهش با هدف برنامه­ ریزی برای افزایش تنوع ساختار کالبدی-فعالیتی محلات جامی، عطارمیانی و مخابرات شاهین ­شهر به عنوان محلات مورد مطالعه انجام شده است. برای دستیابی به هدف، ابتدا بیانیه مشکلات ساختار کالبدی-فعالیتی براساس شاخص­های تنوع استخراج و پس از تدوین اهداف، با روش AIDA، سناریوهای ممکن برای افزایش تنوع معرفی و با استفاده از ماتریس دستیابی به اهداف مناسب­ ترین سناریو انتخاب شد (برای تدوین بیانیه مشکلات علاوه­ بر استفاده از شاخص­های آنتروپی، سیمپسون و مرکز ثقل، ۳۷۷ پرسشنامه در بین ساکنان توزیع و نتایج با آزمون میانگین تحلیل شد). نتایج پژوهش نشان می­ دهد که مقدار شاخص تنوع مسکن در محله جامی ۱.۸۷، در محله عطارمیانی ۲.۷۲ و در محله مخابرات ۲.۲۶، مقدار شاخص امنیت در محله جامی ۲.۳۸، در محله عطارمیانی ۲.۶ و در محله مخابرات ۲.۵ و مقدار شاخص ارتباط فیزیکی در محله جامی ۳.۰۷ و در محلات مخابرات و عطارمیانی ۲.۹ است. بنابراین برای افزایش تنوع در ساختار کالبدی-فعالیتی محلات باید سناریویی با ۶ عرصه سرزندگی، عدالت­ اجتماعی، عدالت­ فضایی، مسکن، شبکه­ حرکت و امنیت درنظر گرفته شود.

Keywords:

برنامه ریزی , ساختار کالبدی , ساختار فعالیتی , تنوع پذیری , شاهین شهر