بررسی پویایی پوشش گیاهی در اکوسیستم های مرتعی منطقه ژرف تربت حیدریه

بررسی پویایی اکوسیستم های مرتعی امکان تعیین اثر شرایط اقلیمی و مدیریتی حاکم بر یک مرتع در روند تغییرات کمی وکیفی پوشش گیاهی آن در یک بازه زمانی را فراهم میآورد. با استفاده از نتایج حاصل از اینگونه بررسی ها میتوان به روشهای مدیریتیمناسب و صحیح برای مراتع کشور دست یافت. براین اساس، مطالعه پویایی پوشش گیاهی در اکوسیستم های مرتعی منطقه ژرف تربتحیدریه در استان خراسان رضوی طی سالهای ۱۳۸۷-۱۳۹۱ انجام گردید. روش بررسی متغیرهای پوشش گیاهی مبتنی بر به کارگیری سه ترانسکت ۵۰۰ متری و نمونه برداری در سطح ۳۰ پلات انجام گرفت. همزمان، در محل هر پلات میزان رطوبت خاک در ناحیه توسعهریشه در دو عمق ۰-۱۵ و ۱۵-۳۰ سانتیمتری به روش حجمی و با کمک دستگاه TDR اندازه گیری شد. سپس، آنالیز آماری داده های جمع آوری شده مربوط به پوشش گیاهی و رطوبت انجام گرفت و مقایسه سال به سال میانگین هریک از متغیرهای مورد بررسی به روشدانکن در سطح ۱ و ۵ درصد صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که در یک دوره چهار ساله، متناسب با تغییرات سالیانه بارندگی و پارامترهایاقلیمی و تحت شرایط مدیریت بومی و محلی اعمال شده، کم و بیش تغییراتی در پوشش گیاهی سایت مطالعاتی رخ داده است. اینتغییرات در سایت ژرف عمدتا بصورت تغییرات در میزان پوشش یکساله ها، فورب های چند ساله، و برخی از گندمیان چند ساله بودهاست. همچنین نتایج نشان میدهد که رطوبت خاک متناسب با نوع بافت خاک و تغییرات بارندگی بصورت فاکتوری تغییرپذیر ظاهرشده است. تغییرات پوشش خاک با توجه به ثبات نسبی پوشش سنگ و سنگریزه و لاشبرگ، تابع تغییرات پوشش تاجی کل بوده است.

Keywords:

پویایی , اکوسیستم مرتعی , اقلیم , رطوبت خاک , تربت حیدریه