سیر تحول سیاستهای اجرائی بیابان زدائی در کشور (گذشته - حال - آینده)

اولین برنامه رسمی بیابان زدائی در کشور با هدف تثبیت شنهای روان و بنا به ضرورت در سال 1344 در سبزوار شروع شده در طی 30 سال گذشته بسیاری از نقاط بحرانی شنهای روان و اراضی بیابان که منشاء یا محل عبور شنها و طوفانها بوده اند تثبیت و احیاء گردیده اند که سطح آنها به حدود 8 میلیون هکتار می رسد. هدف نهائی برنامه ها استقرار وشش گیاهی در این مناطق بوده است. در نقاطی که شدت باد اجازه نهالکاری یا بذرکاری را بصورت مستقیم نمی داده از روشهای تثبیت موقت مانند پاشیدن مالچهای نفتی، احداث بادشکن، یا مالچهای رسید و غیره استفاده شده است. با مهار هجوم شنهای روان و حل نسبی این معضل در نقاط بحرانی، بتدریج فعالیتهای تثبیت شن کاهش یافته و اقدامات بسوی احیاء اراضی بیابانی گرایش یافت. اما وجود اراضی بیابانی وسیع و ضرورت استفاده از قابلیتهای بیولوژیکی بخش های مستعد برای استفاده های تولیدی، کاهش خسارات، مهار گسترش بیابان و نیز لزوم جلب مشارکت و سرمایه گذاری کردن و کاهش دخالتهای اجرائی دولتی سبب گردید تا در سالهای اخیر تفکر مدیریت جامع بیابان مطرح گردد. بهمین مناسبت از سال 1373 دفتر فنی بیابان زدائی اقدام به تهیه طرح های مدیریت اراضی بیابانی نموده است. در این طرح ها با شناسائی قابلیت ها و محدودیتهای عرصه ها یکسری برنامه های عملی مشخص می گردد و بخش های مستعد با اسفتاده از تبصره 5 ماده 34 قانون اصلاحی حفاظت و بهره برداری و سایر محمل های قانونی و با خمایت دولت در اختیار مردم قرار میگیرد.