اثربخشی بازی درمانی مبتنی بر روابط والد-کودک و هنر-بازی درمانی شناختی-رفتاری بر سرمایه عاطفی مادران دارای کودک تک والد

مقدمه: مادران دارای کودک تک والد به دلیل تنها بودن در ایفای نقش­های والدینی، نیازمند یاری و مساعدت فراوانی هستند. این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی بازی درمانی مبتنی بر روابط والد-کودک و هنر-بازی درمانی شناختی-رفتاری بر سرمایه عاطفی و مولفه­های آن در مادران تک والد اجرا شد. روش کار: روش پژوهش نیمه آزمایشی با سه گروه و در دو مرحله پیش ­آزمون و پس­ آزمون بود. جامعه آماری پژوهش شامل مادران تک والد و کودکان ۶ تا ۱۲ سال آن­ها بود. از جامعه آماری مورد اشاره ۵۴ نفر از طریق نمونه­گیری هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (هر گروه ۱۸ نفر) گمارده شدند. از پرسشنامه سرمایه عاطفی گل پرور برای سنجش متغیر وابسته استفاده شد. دو گروه بازی درمانی مبتنی بر روابط والد-کودک و هنر-بازی درمانی شناختی-رفتاری طی ۱۰ جلسه  (۹۰ تا ۱۲۰ دقیقه هر جلسه) تحت درمان قرار گرفتند. داده­ها از طریق تحلیل کوواریانس تک و چند متغیری و آزمون تعقیبی بونفرونی تحلیل شد. یافته ­ها: نتایج نشان داد که در سرمایه عاطفی کلی بین بازی-هنر درمانی شناختی-رفتاری با بازی درمانی مبتنی بر روابط والد-کودک  (۰۵/۰>p) و گروه کنترل (۰۱/۰>p) و بین بازی درمانی مبتنی بر روابط والد-کودک با گروه کنترل تفاوت معناداری وجود دارد (۰۱/۰>p). در عاطفه مثبت بین گروه هنر-بازی درمانی شناختی-رفتاری و گروه بازی درمانی مبتنی بر روابط والد-کودک با گروه کنترل تفاوت معناداری وجود داشت (۰۱/۰>p). همچنین در احساس انرژی بین گروه هنر-بازی درمانی شناختی-رفتاری با گروه کنترل و در شادمانی بین گروه هنر-بازی درمانی شناختی-رفتاری با گروه بازی درمانی مبتنی بر روابط والد-کودک  و گروه کنترل تفاوت معناداری وجود داشت (۰۱/۰>p). نتیجه­ گیری: با توجه به تاثیر هنر-بازی درمانی شناختی-رفتاری و بازی درمانی مبتنی بر روابط والد-کودک بر افزایش مولفه­های سرمایه عاطفی، استفاده از این درمان­ها در مراکز درمانی برای مادران تک والد وکودکان آن­ها می­تواند مد نظر قرار گیرد.   

Keywords:

Play therapy , Art therapy , Affective capital , Mothers , Single-parents’ children , بازی درمانی , هنردرمانی , سرمایه عاطفی , مادران , کودکان تک والد