سنت سیاست نامه نویسی در سده نهم هجری اندیشه های سیاسی ابراهیم بن محمد در خصوص امام یا سلطان در«آداب الخلافه و اسباب الحصافه»

رساله آداب الخلافه و اسباب الحصافه سیاست نامه ای است که بر مبنای شریعت در سده نهم هجری تالیف شده است. ابراهیم بن محمد در این رساله براساس حکایات ایرانی و شریعت اسلامی، احتیاج مردم به امام یا سلطان و نقش او به عنوان حافظ نظم و امنیت در جامعه را مورد تاکید قرار داده است. وی سلطان را برگزیده خداوند دانسته و معتقد است که او حافظ و نگهبان دین است. با این دیده گاه به بیان استقرار عدالت از سوی سلطان در جامعه پرداخته و تاکید نموده است که عدالت خواسته ای بوده که از سوی همه پیامبران و سلاطین در جوامع دنبال می شده است و با این اوصاف، فرخ یسار شیروانشاه را سلطان عادل و برگزیده خداوند می داند، وی سپس وظیفه امام و سلطان در مورد مشورت با علما را به بحث گذاشته است. این که مولف از چه دیدگاه سیاسی به تدوین این رساله پرداخته و چگونه با تلفیق شریعت با اندیشه های ایرانی به تبیین اهمیت وجود سلطان یا امام در جامعه و وظایف او پرداخته است، موضوعاتی هستند که در این مقاله به شیوه تحلیلی مورد بحث قرار خواهد گرفت. تا روشن گردد که مولف نظریات جدیدی در مورد امام یا سلطان بیان کرده و یا به تکرار سخنان گذشتگان پرداخته است.    

Keywords:

Political thought- Iran , Adab al Khalafe and Asbab al Hasafeh , Ibrahim Ibn Mohammad , اندیشه سیاسی , ایران , آداب الخلافه و اسباب الحصافه , ابراهیم بن محمد