تدوین مدل ساختاری پیش بینی طرحواره های ناسازگار بر اساس شیوه های فرزندپروری با میانجی گری سبک های دلبستگی و خلق و خو

مقدمه: خانواده نخستین محیط اجتماعی است که در رشد و تحول عاطفی افراد موثر است. پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل ساختاری پیش­بینی طرحواره های ناسازگار، بر اساس شیوه­ های فرزندپروری با میانجی گری سبک های دلبستگی و خلق و خو  دانشجویان انجام گرفت. روش کار: پژوهش حاضر، همبستگی و از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه مورد مطالعه آن کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در نیمسال دوم سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ بودند، که از میان آنان به روش نمونه گیری در دسترس و آنلاین نمونه ۳۸۰ نفری انتخاب شد. برای جمع­آوری داده از پرسشنامه­ های طرحواره Young ۱۹۹۰، سبک اقتدار والدین Buri ۱۹۹۱، دلبستگی بزرگسالان Hazan و Shaver ۱۹۸۷ و سیاهه سرشت و منش Cloninger ۱۹۹۴ استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری در نرم­افزار SPSS-۲۱ و نرم­افزار AMOS-۲۴ استفاده شد. یافته­ ها: نتایج نشان داد مدل آزمون شده از برازش مناسبی برخوردار است. همچنین نتایج نشان داد که سبک فرزندپروی مقتدرانه با میانجی گری سبک دلبستگی ایمن و سبک های فرزندپروری مستبدانه و سهل گیرانه با میانجی گری سبک دلبستگی اجتنابی اثر غیرمستقیم بر طرحواره های ناسازگار اولیه دارند (۰۱/۰>P). سبک فرزندپروری مقتدرانه با میانجی گری خودراهبری، همکاری و خودفراروی و سبک فرزندپروری مستبدانه با میانجی گری پشتکار، خودراهبری و همکاری و سبک فرزندپروی سهل گیرانه با میانجی گری آسیب پرهیزی بر طرحواره های ناسازگار اولیه دانشجویان اثر علی و غیرمستقیم دارند (۰۱/۰>P). نتیجه­ گیری: با توجه به رابطه بین شیوه­های فرزندپروری و خلق و خو با طرحواره های ناسازگار، از نتایج پژوهش حاضر می­توان برای تبیین عوامل موثر بر طرحواره های ناسازگار و همچنین به عنوان الگویی مناسب برای طراحی برنامه های جامع پیشگیری از طرحواره های ناسازگار اولیه بهره برد.

Keywords:

Temperament , Parenting styles , Students , Attachment , Maladaptive schemas , خلق و خو , شیوه­های فرزندپروری , دانشجویان , دلبستگی , طرحواره­های ناسازگار