ارزیابی تغییرات مکانی و زمانی سطح آب زیرزمینی در دشت کرمانشاه

بررسی تغییرات منابع آب زیرزمینی در برنامه­ریزی و مدیریت پایدار منابع آب در هر منطقه از اهمیت فراوانی برخوردار است. مشخصات کمی و کیفی آب­های زیرزمینی در مقیاس مکانی و زمانی تغییر می­کند، بنابراین نمی­توان این مشخصات را ثابت فرض کرد. تحقیق حاضر با هدف بررسی تغییرات مکانی و زمانی سطح آب زیرزمینی دشت کرمانشاه به صورت سالانه، فصلی و ماهانه در یک دوره آماری ۲۰ ساله از سال ۱۳۷۰ تا ۱۳۹۰ و با استفاده از آمار سطح ایستابی ۶۱ حلقه چاه مشاهده­ای موجود در منطقه انجام شد. بعد از کنترل کیفیت، صحت آمار، اطمینان از همگنی و نرمال بودن داده­ها و بازسازی نواقص آماری، از روش کریجینگ جهت پهنه بندی تغییرات سالانه، فصلی و ماهانه و روش تیسن جهت بررسی تغییرات ارتفاع متوسط پیزومتری دشت استفاده گردید. نمودار تغییرات ارتفاع پیزومتری هر کدام از چاه­ها نشان دهنده ارجحیت پهنه­بندی به روش کریجینگ نسبت به ارتفاع متوسط حاصل از روش تیسن می­باشد. ارزیابی نتایج نشان داد که سطح متوسط ایستابی در دشت کرمانشاه در طول دوره آماری مورد مطالعه به میزان ۹/۹ متر افت داشته است (افت متوسط ۴۹/۰ در سال). این در حالی است که بررسی تغییرات افت در بعضی از چاه­ها افت بالاتر از ۳۰ متر را نشان داد. که می­تواند ناشی از موقعیت چاه، میزان بهره­برداری، دوری چاه از منابع آب، رودخانه و یا مناطق مسکونی باشد.

Keywords:

آب زیرزمینی , ارتفاع پیزومتری , پهنه بندی , دشت کرمانشاه , کریجینگ