گرداب های دریایی و جایگاه های آن در نوشته های قرون گذشته

گرداب ها جایگاه هایی بودند در پهنه های دریا که کشتی گرد آن به چرخش در می­آمد و سرانجام در کام آن فرو می رفت. اهمیت این جایگاه ها به اندازه ای بود که علاوه بر بیشتر جغرافی نگاران که درباره آنها مطالبی نوشته­اند، رسامان نقشه های جغرافیایی نیز در بیشتر نقشه های ناحیه ای به رسم جایگاه آن پرداخته اند تا کشتی بانان را از افتادن در آنها پرهیز دهند. یکی از شناخته­شده ترین گرداب ها جایگاه فم الاسد یا کام شیر در خلیج فارس است. منظور از کام شیر یا دهان شیر، که به فراوانی در نوشته های و سروده های قدیم به کار رفته،  گاه همین فم الاسد است. چنین می نماید که تا کنون دریافت روشنی از «کام شیر» در معنای جایگاه یک گرداب ترسناک نموده نشده، بلکه بیشتر به معنای ظاهری آن، یعنی دهان شیر جنگل، بسنده شده است. شناخت درست و بجای این واژه ها می تواند تفسیر ما را از نوشته ها، سروده ها و نقشه هایی که به این جایگاه ها پرداخته اند دگرگون کند. این نوشته به شرح نام این جایگاه و گونه های دیگر جایگاه های گردابی، که در نوشته های قدیم پرکاربردترند، پرداخته، پیشینه هر یک از این کلمات را واکاوی کرده و نمونه هایی از آن را نشان داده است.  

Keywords:

جغرافیای تاریخی , گرداب های دریایی , خلیج فارس , فم الاسد , دهان شیر