تجلی آموزه های دینی در معماری مساجد جامع (با تاکید بر مسجد جامع اصفهان)

بحث و گفتگو پیرامون اماکن مقدس بسیار گسترده می باشد و بررسی آن در رشته های مختلف از جمله معماری همواره مورد توجه بوده است؛ پژوهش حاضر بر آنست تا معماری اماکن مقدس را با استفاده از آموزه های دین اسلام و با تاکید بر مسجد جامع اصفهان بررسی نماید. مسجد جامع اصفهان به عنوان یکی از شاخص ترین آثار معماری اسلامی نمایانگر تجلی فهم اصول اعتقادی اسلام در ایران در کالبد معماری می باشد؛ اگرچه بورکهارت اعتقاد دارد، از نظر اسلام، هنر الهی پیش از هر چیز تجلی وحدت الهی در جمال و نظم عالم است؛ وحدت در هماهنگی و انسجام عالم کثرت و در نظم و توازن، انعکاس می یابد. و زیبایی جهان، نمود حکمت الهی است. بدین سان تحقیق و تفحص در باب ارتباط حکمت و اماکن مقدس، ضروری می نماید. در سال های اخیر، کتب و مقالات ارزشمند بسیاری در خصوص معماری مساجد تدوین شده است؛ لیکن این پژوهش در نظر دارد با رویکردی نو به بازخوانی فرآیند تبدیل مساجد عادی به مساجد جامع و همچنین چگونگی تجلی مبانی دینی در معماری مسجد جامع اصفهان بپردازد. پژوهش حاضر با توجه به این پرسش ها که اساسا آموزه های دینی اسلام چگونه به خلق معماری اماکن مقدس می انجامد و روند شکل گیری مساجد جامع به چه شکل است با مطالعه معماری مسجد جامع اصفهان شکل می گیرد. هدف از تدوین پژوهش حاضر، کمک به ادراک بهتر معنای نهفته در کالبد اماکن مقدس و چگونگی تجلی اندیشه های متعالی انسان در راستای تحقق کمالات انسان در بنایی چون مسجد می باشد. این پژوهش کیفی می باشد و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است و همچنین گردآوری داده ها از طریق مطالعات اسنادی کتابخانه ای و با تحلیل بنیان های دینی آموزه های دین اسلام انجام می گردد. این تحقیق با فرض اینکه ارتباط مثبت و معناداری میان مبانی دینی اسلام و معماری جاودان مساجد وجود دارد، تدوین می شود.

Keywords:

معماری اسلامی , اماکن مقدس , مساجد جامع , صورت و معنا