نقد جامعه شناختی تهران مخوف

در نوشته حاضر، رمان تهران مخوف نوشته مرتضی مشفق کاظمی نقد جامعه شناختی شده است. نگارنده ابتدا دیدگاه های منتقدان برجسته ای از قبیل هگل، لوکاچ و لوسین گلدمن را تبیین می کند؛ سپس بر مبنای نظریه های مذکور به نقد رمان تهران مخوف می پردازد. نتیجه به دست آمده از پژوهش حاضر، حاکی از آن است که نویسنده رمان، ساختارهای اثرش را از جریان روشنفکری غالب پس از انقلاب مشروطه و پیش از اقتدار رضاخان گرفته است. در واقع تهران مخوف روایتگر شکست انقلاب مشروطه و حمایت از تفکر استبداد منور و دیکتاتور مصلح به شیوه هنری است. بدیهی است برای روشن شدن این فرضیه، نگارنده ناچار بوده است نگاهی گذرا به حوادث تاریخی مشروطه و کودتای سیدضیا و تمهید مقدمات ظهور دیکتاتور متجدد داشته باشد.

Keywords:

رمان اجتماعی , ساختگرایی تکوینی , استبداد منور , بورژوازی , قهرمان پروبلماتیک