ارزیابی وضعیت گازهای خون شریانی در شرایط هیپوباریک و مقایسه آن با شرایط نرمال در خلبانان جنگنده شکاری

مقدمه و هدف : گاز های خون شریانی (Arterial blood gas [ABG]) یکی از مهم ترین تست های آزمایشگاهی برای تعیین وضعیت pH، میزان اکسیژن و دی اکسید کربن خون و سطح بیکربنات می باشد. همچنین می توان مقادیر لاکتات و هموگلوبین و الکترولیت ها و ... را نیز از این تست به دست آورد.ارتفاع محل و فشار هوا می تواند بر روی آنالیز گاز های خون شریانی و سطح آن تاثیرگذار باشد، خلبانان با قرارگیری در شرایط کم فشار در ارتفاعات بالا در معرض تغییرات گاز های خون شریانی قرار دارند، بررسی این تغییرات می تواند گام های مهمی در راستای ارتباط این تغییرات با عوارضی که حین پرواز در ارگان های مختلف خلبانان رخ می دهد باشد. مواد و روش ها : این تحقیق از نوع نظری و از لحاظ روش به شیوه تحلیل محتوا (Content Analysis) انجام گرفته و لازم به ذکر است از مطالبی استفاده شده که صحت آن ها در مقالات متعدد به اثبات علمی رسیده و صرفا نظریه یا تئوری نیست. در روش جمع آوری و گردآوری اطلاعات از طریق منابع کتابخانه ای ، اینترنتی و ترجمه متون حیطه طب نظامی(طب هوا و فضا) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها : گاز های خون شریانی (ABG) در شرایط مختلف تغییراتی را نشان می دهند. آنالیز گاز های خون شریانی شامل : pH ، HCO۳- ، PO۲ ، Base exces،sPCO۲ ، SO۲ است. همچنین می توان میزان SBCe (غلظت بی کربنات در خون) و و نیز Total را نیز از آنالیز گاز های خون شریانی به دست آورد. بحث و نتیجه گیری : در زمینه بررسی گازهای خون شریانی و به خصوص تغییرات آنها در ارتفاعات و شرایط هایپوبار مطالعات اندکی انجام شده است. اغلب این مطالعات به بررسی افرادی که به ارتفاعات صعود کرده اند و تغییرات گازهای خون شریانی در این ارتفاعات محدود است.تحقیقات مشابه در شرایط هایپوبار در چامبر یا حین پرواز در هواپیما بر روی تغییرات گازهای خون شریانی صورت گرفته ولی تحقیقاتی که در ارتفاعات صورت گرفته مانند بررسی Somogy و همکاران در کوهنوردان یک آلکالوز متابولیک را باتوجه به هیپوکسی موجود که باعث هایپو ونتیله شدن با تحریک کمورسپتور شده مشاهده شد.

Keywords:

arterial blood gases , Hypvbar , Raptor fighter pilot pressure , گازهای خون شریانی , هیپوبار , خلبان جنگنده شکاری , فشار