انتخاب ژنوتیپ های هموزیگوت غالب مقاوم به ریزومانیا در ژرم پلاسم چغندرقند با استفاده از نشانگر ناجفت PN۳

سابقه و هدف: یکی از مهم ترین بیماری های چغندرقند، بیماری ریزومانیا بوده که حتی قادر به خسارت کلی به محصول این گیاه می باشد. تنها راه حفاظت محصول این گیاه مهم زراعی در مزرعه آلوده به ریزومانیا، کشت ارقام مقاوم است.مواد و روش ها: در این تحقیق از یک نشانگر مولکولی ناجفت (RAPD)، موسوم به PN۳، پیوسته با ژن مقاومت به ریزومانیا برای شناسائی تک بوته های هموزیگوت غالب مقاوم در ۲۸ ژنوتیپ چغندرقند شامل پنج توده S۱، ۱۶ لاین اوتایپ، دو لاین گرده افشان و پنج هیبرید، مجموعا مشتمل بر ۱۵۵۱ تک بوته کشت شده در مزرعه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند کرج در سال زراعی ۹۰-۸۹ استفاده شد. پس از نمونه برداری برگ از گیاهان مزرعه ای، اقدام به استخراج DNA ژنومی گردید. آزمون RAPD-PCR بر روی نمونه های گیاهی با آغازگرهای مربوطه انجام گرفت و سپس بر اساس نشانگر، درصد بوته های هموزیگوت غالب در قالب طرح کاملا تصادفی نامتعادل مورد تجزیه واریانس قرار گرفت.یافته ها: بین کلیه ژنوتیپ ها اختلاف معنی داری از نظر صفت درصد بوته های هموزیگوت غالب وجود دارد. مقایسه میانگین داده ها، نشان داد که ژنوتیپ های اوتایپ ۵، ۱۱ و ۱۲ بیشترین درصد بوته های هموزیگوت غالب را دارند. تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها بر مبنای درصد حضور بوته های هموزیگوت غالب انجام و ژنوتیپ ها در چهار گروه مجزا تفکیک شدند. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق حاکی از امکان بهره برداری کارآمد از نشانگر مولکولی PN۳ در مراحل انتخاب، جهت ارزیابی سریع ژرم پلاسم های چغندرقند گیاهان مقاوم در طی فرایند تهیه رقم می باشد.

Keywords:

Sugar beet , Rhizomania , RAPD-PN۳ marker , چغندرقند , نشانگر PN۳ , ریزومانیا , نشانگر RAPD