تحلیل بوردیویی نقش عوامل سرمایه ای در بروز رفتارهای مخاطره آمیز

پژوهش حاضر با هدف تحلیل بروز رفتارهای مخاطره ­آمیز بر اساس دیدگاه نظری پیر بوردیو نگاشته شده است. بوردیو بروز رفتار (کنش) افراد را محصول رابطه دیالکتیکی عادت واره و میدان می داند و معتقد است، میدان ها ساختارهای ساخت یافته و درعین حال ساخت دهنده ای هستند که بر عادت واره ها تاثیر می گذارند و عادت واره های ساخت یافته به رفتارها (کنش ها) ساخت می دهند. در این میان، میزان دسترسی افراد به سرمایه های متعدد در داخل میدان ها و حجم و ترکیب آن ها در شکل گیری عادت واره ها و تکوین رفتارهای پرخطر تاثیرگذار است. همچنین، از طرفی، میزان همسازی و ناسازی افراد بستگی به کیفیت عادت واره ها دارد، به این ترتیب که افراد با عادت واره های خاص توآن همسازی با میدان هایی را ندارند که مستلزم عادت واره های دیگری است و نهایتا این ناسازی با میدان های جدید سرآغاز بروز رفتارهای پرخطر و ناسالم اجتماعی خواهد بود. روش تحقیق حاضر، اسنادی است و سعی بر آن است با استفاده از منابع کتابخانه ای و مجلات معتبر به تحلیل نظری رفتارهای پرخطر به عنوان یکی از آسیب های اجتماعی پرداخته شود.چکیده بلند:مقدمهیکی از مسائل و آسیب های اجتماعی که به طورجدی سلامت خانواده و بالطبع، سلامت جامعه را مورد تهدید جدی قرار داده و در سال های اخیر با توجه به تغییرات سریع اجتماعی، از سوی سازمان های بهداشتی، مجریان قانون و سیاست گذاران اجتماعی به عنوان یکی از مهم ترین مشکلات موجود در جامعه موردتوجه قرار گرفته است، شیوع رفتارهای پرخطر در میان اقشار مختلف جامعه است.شیوع این رفتارها، برابر با هدر رفتن پتانسیل های خلاق و سازنده جامعه است و عوارض بسیار ناخوشایندی به همراه دارد که جبران آن هزینه ­های فراوانی را می طلبد، لذا، لزوم آشنایی و شناخت علل رفتارهای پرخطر، امری ضروری است و هرگونه عدم آشنایی با این آسیب اجتماعی، ممکن است سبب تشدید واکنش های زمینه ساز در بروز رفتارهای پرخطر باشد که می ­تواند دامنگیر جامعه گردد.  لذا با توجه به مباحث مطرح شده، تحقیق حاضر به صورت منسجم و بر اساس دستگاه نظری پیر بوردیو در پی پاسخ به سوالات زیر است: بروز رفتارهای پرخطر با در نظر گرفتن میزان دسترسی افراد به انواع مختلف سرمایه در میادین اجتماعی به چه نحوی است؟ ناسازی عادت­واره با میدان های جدید به چه نحوی منجر به بروز رفتارهای پرخطر و نامشروع اجتماعی می ­شود؟روش تحقیقروش تحقیق حاضر، اسنادی است و سعی بر آن است با استفاده از منابع کتابخانه ای و مجلات معتبر به تحلیل نظری رفتارهای پرخطر به عنوان یکی از آسیب های اجتماعی پرداخته شود.بحث و نتیجه گیریبوردیو بروز رفتار (کنش) افراد را محصول رابطه دیالکتیکی عادت واره و میدان می داند و معتقد است، میدان ها ساختارهای ساخت یافته و درعین حال ساخت دهنده ای هستند که بر عادت واره ها تاثیر می گذارند و عادت واره های ساخت یافته به رفتارها (کنش ها) ساخت می دهند. در این میان، میزان دسترسی افراد به سرمایه های متعدد در داخل میدان ها و حجم و ترکیب آن ها در شکل گیری عادت واره ها و تکوین رفتارهای پرخطر تاثیرگذار است. همچنین، از طرفی، میزان همسازی و ناسازی افراد بستگی به کیفیت عادت واره ها دارد، به این ترتیب که افراد با عادت واره های خاص توآن همسازی با میدان هایی را ندارند که مستلزم عادت واره های دیگری است و نهایتا این ناسازی با میدان های جدید سرآغاز بروز رفتارهای پرخطر و ناسالم اجتماعی خواهد بود.دستگاه نظری و هماهنگ بوردیو اگرچه به طور مستقیم به تبیین رفتارهای پرخطر نپرداخته است، اما می توان برای تحلیل غیرمستقیم رفتار پرخطر، دستگاه نظری بوردیو را مورد استفاده قرار داد، چراکه بوردیو رابطه دیالکتیکی بین میدان و عادت واره و کنش را موردتوجه قرار می دهد. وی معتقد است میدان ها به عنوان یک واقعیت تاریخی اگرچه ساخت یافته هستند، درعین حال ساخت دهنده نیز می باشند و در تکوین عادت واره های مشترک و متمایز افراد موثرند. افراد با حضور در میدان های مشابه و دسترسی به سرمایه های همگون به عادت واره های شبیه هم می رسند و این عادت واره ها در شکل گیری کنش ها موثرند که نهایتا همین کنش ها و عادت واره های ساخت یافته به تولید و بازتولید مجدد میدان منجر می شوند.

Keywords:

عادت واره , میدان اجتماعی , سرمایه اجتماعی , سرمایه فرهنگی , سرمایه نمادین , هیستریسیس , رفتار مخاطره آمیز