تحلیل شدت تصادفات برون شهری با استفاده از داده کاوی مکانمند مطالعه موردی: محور قدیم قزوین- لوشان

مدل­سازی شدت تصادفات به­ منظور شناسایی پارامترهای موثر بر آن در راه­ های برون­ شهری و همچنین تحلیل مکانی تصادفات رخ داده می­تواند موجبات کاهش تصادفات جاده­ای یک محور برون شهری را فراهم آورد. هدف این تحقیق ارائه مدلی مبتنی بر سیستم های اطلاعات مکانی (GIS) و داده­ کاوی به­ روش درخت طبقه ­بندی و رگرسیون جهت تحلیل شدت تصادفات و تعیین عوامل موثر بر آن در راه ­های اصلی دوخطه برون­ شهری است. روش پیشنهادی در محور قدیم قزوین- لوشان مورد ارزیابی و آزمون قرار می گیرد. در این راستا به منظور بررسی توزیع مکانی تصادفات در محور مورد مطالعه طی دوره ۶ ساله ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵ شمسی، از توابع خودهمبستگی مکانی گتیس- ارد جی استار (Getis-Ord Gi) و تراکم کرنل استفاده شده است. خروجی تحلیل های مکانی نشان داد، که تمرکز تصادفات در بخش اعظمی از قوس­ های افقی محور مورد مطالعه بیشتر می­ باشد. باتوجه به این دستاورد در فاز بعدی تحقیق به­ منظور بررسی عوامل موثر بر شدت تصادفات، از مدل داده­ کاوی درخت طبقه­ بندی و رگرسیون بر روی تصادفات رخ­داده در کل محور و به طور خاص تصادفات رخ داده در قوس های افقی استفاده گردید. نتایج حاکی از آن بود که مهم ترین عوامل موثر بر افزایش شدت تصادفات در محور مورد مطالعه، دو متغیر نوع تصادفات و نحوه برخورد با ضرایب اهمیت متغیرهای مستقل به ­ترتیب ۱۰۰ و ۱۴/۶ درصد برای کل محور و ۱۰۰ و ۲۲/۸ درصد برای قوس ­های افقی هستند. بررسی اهمیت نسبی سایر متغیرهای مدل پیشنهادی نشان داد که نوع راه و توپوگرافی منطقه از جمله عوامل موثر در افزایش تصادفات با شدت خسارتی در محور قدیم قزوین- لوشان می ­باشد. علاوه بر این نتایج مدل­سازی بر روی تصادفات رخ ­داده در قوس­ های افقی نیز حاکی از این بود که مقاطع دارای خط-کشی ممتد، بیش از سایر مقاطع، مستعد وقوع تصادفات فوتی و جرحی شدید هستند. این تحقیق نشان داد که تلفیق توابع مکانمند GIS با تحلیل های ناپارامتریک داده کاوی که قابلیت مدل­سازی توامان داده های کمی و کیفی را هم ­زمان دارا می باشد، در تعیین عوامل موثر بر افزایش شدت تصادفات و تصمیم گیری به منظور ارتقاء سطح ایمنی در محورهای برون شهری کارا و موثر است.

Keywords:

شدت تصادفات , داده کاوی , تحلیل مکانی , درخت طبقه بندی و رگرسیون , قوس های افقی