دوقلوزایی در گاوهای هلشتاین ایران: عوامل موثر بر میزان وقوع و پیامدهای تولیدی و تولید مثلی

مطالعه حاضر جهت بررسی عوامل موثر بر میزان وقوع دوقلوزایی و تاثیر آن بر عملکردهای تولیدی و تولیدمثلی صورت پذیرفت. در این مطالعه، از اطلاعات ۹ گله گاو شیری واقع در استان های اصفهان و خراسان رضوی که متشکل از ۱۶۰۴۱۰ زایش طی سال های ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۲ بود، استفاده گردید. جهت بررسی عوامل موثر بر میزان وقوع دوقلوزایی و تاثیر دوقلوزایی بر بروز سخت زایی و مرده زایی از رویه لجستیک (Proc LOGISTIC) و جهت بررسی تاثیر دوقلوزایی بر عملکرد تولیدی و تولیدمثلی از رویه مدل خطی مختلط (Proc MIXED)، نرم افزار SAS استفاده شد. میانگین وقوع دوقلوزایی ۷/۲ درصد تخمین زده شد. دوقلوزایی در جمعیت مورد مطالعه یک روند فنوتیپی مثبت و معنی دار نشان داد. عوامل گله، سال، فصل و شکم زایش ارتباط معنی داری با میزان وقوع دوقلوزایی داشتند. گاوهای شکم اول (۴/۰ درصد) و گاوهای شکم چهارم (۵/۴ درصد)، فصل زمستان (۲/۲ درصد) و فصل تابستان (۱/۳ درصد) به ترتیب کمترین و بیشترین میزان وقوع را داشتند. با افزایش سن نخستین زایش، وقوع دوقلوزایی تمایل به افزایش نشان داد. دوقلوزایی تاثیر معنی داری بر تولید شیر، درصدهای چربی و پروتئین ۳۰۵ روز نداشت. دوقلوزایی در گاوهای شکم اول و چند شکم، روزهای باز را به ترتیب ۸/۲۴ و ۸/۱۲ روز، و تعداد تلقیج منجر به آبستنی را ۰۴/۰ و ۱۸/۰واحد افزایش داد. پیامدهای تولید مثلی برای گاوهای شکم اول شدیدتر از گاوهای چندشکم بود. نتایج حاصل نشان داد که دوقلوزایی شانس ابتلا به سخت زایی و مرده زایی را افزایش داده در حالی که باعث کاهش طول دوره آبستنی می شود به ویژه اگر جنس هر دو گوساله نر باشد.

Keywords:

گاوشیری , عملکرد تولیدی و تولیدمثلی , نسبت بخت