تجزیه و تحلیل صفات جو زراعی دو ردیفه و شش ردیفه با تاکید بر اقلیم محل جمع آوری

جو زراعی دارای دو تیپ دو ردیفه و شش ­ردیفه با ویژگی­ها و سازگاری های متفاوت می­باشد بنابراین با توجه به شرایط اقلیمی متفاوت و مصارف مختلف این گیاه، شناسایی بهتر این ویژگی­ها به بهره­برداری صحیح از آن ها کمک می­کند. در این پژوهش ،با هدف مقایسه ویژگی­های مورفولوژیکی، فنولوژیکی، آگرونومیکی و اقلیم محل جمع­آوری در ژنوتیپ­های جو زراعی دو ردیفه و شش­ردیفه بومی ایران، ۷۰۷ ژنوتیپ جو زراعی شامل ۲۱۰ ژنوتیپ جو دو ردیفه و ۴۹۷ ژنوتیپ جو شش ردیفه از کلکسیون ژرم پلاسم بانک ژن گیاهی ملی ایران مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات فنولوژیک، مورفولوژیک و زراعی اندازه­گیری شد و بر اساس مشخصات اقلیمی محل جمع آوری و ضریب خشکی گوسن، ژنوتیپ­های جو در چهار گروه اقلیمی دسته­بندی شدند. نتایج تجزیه واریانس یک طرفه و مقایسه میانگین صفات مورد ارزیابی نشان داد که ژنوتیپ­های جو دو ردیفه، طول دوره رشد رویشی و زایشی کوتاه­تری داشتند و زودرس­تر از جو شش­ردیفه بودند. میانگین صفت وزن صد دانه در ژنوتیپ­های جو دو ردیفه به طور معنی­داری بالاتر از جو شش­ردیفه بود. این دو تیپ مختلف جو زراعی، بر اساس اقلیم محل جمع آوری، توزیع متفاوتی را نشان دادند. نتایج کلی نشان داد که صفت تیپ سنبله، علاوه بر اثراتی که بر صفات مختلف گیاه جو دارد، ارتباط تنگاتنگی با اقلیم محل جمع­آوری ژنوتیپ­ها نیز دارد، بنابراین این تیپ سنبله نیز  نظیر سایر صفات در جهت سازگاری با اقلیم محل زندگی گیاه تکامل یافته است.

Keywords:

اقلیم , تیپ سنبله , جو زراعی , دو ردیفه , شش ­ردیفه