بررسی مدارس گذشته ی اصفهان (صفوی و قاجار) از منظر عناصر معماری تاثیر گذار بر ایجاد حس تعلق به مکان (نمونه موردی مدارس چهارباغ و صدربازار)

تعلیم و تربیت نقش تاثیر گذاری در شکل گیری هویت و تعالی یک جامعه دارد. مدرسه به عنوان مهم ترین نهاد آموزشی نقش بسزایی بر تعلیم و تربیت انسان از سنین پایه تا جوانی را برعهده دارد. آنچه در این بین اهمیت ویژه ای دارد، تمایل فرد برای ماندن در محیط آموزشی و همچنین برقراری ارتباط با آن است. با گذر زمان و تغییر در شیوه ی معماری مدارس، برخی کیفیت های فضایی که بعضا به صورت ناخودآگاه درون فضای مدرسه جای داشتند از بین رفتند، که از جمله مهم ترین آنها میتوان به احساس تعلق به مکان اشاره داشت. حس تعلق به مکان یکی از معانی مهم در ارتقاء کیفیت محیط های انسانی میباشد. این حس که عاملی مهم در شکل گیری پایه های ارتباطی کاربران و محیط است، نهایتا منجر به ایجاد محیط های با کیفیت تر خواهد گردید. عوامل موثر بر ایجاد حس تعلق به مکان به سه دسته ی کلی عوامل ادراکی- شناختی، عوامل اجتماعی و عوامل محیطی-کالبدی تقسیم می شوند. تقابل در معماری گذشته و حال حاضر کشور در ذهن مخاطب این سوال را به وجود می آورد که چه عواملی باعث میشود که فرد در مواجه ه با هریک از دو مدرسه ی سنتی و معاصر امروزی احساسی متفاوت از درک مکان را تجربه کند؛ به گونه ای که با ورود به مدارس سنتی به دنبال مکث درمحیط و برقراری ارتباط با آن است اما در رویارویی با مدارس امروزی بیشتر به جنبه ی کاربری آن توجه داشته و در تفکر عبور از مکان مدرسه است. هدف اصلی از انجام این پژوهش بررسی مدارس گذشته ی اصفهان (صفویه و قاجاریه) از منظر عناصر معماری تاثیر گذار بر ایجاد حس تعلق به مکان میباشد. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی و مورد پژوهی میباشد و اطلاعات و داده های موضوع با دو روش کتابخانه ای و اسنادی جمع آوری و تحلیل شده همچنین دو نمونه از مدارس سنتی موجود در شهر اصفهان، تحت عناوین مدرسه ی چهارباغ به عنوان نمونه ای از مدارس صفوی و مدرسه ی صدر بازار به عنوان نمونه ای از مدارس قاجاریه شهر اصفهان مورد بررسی قرارگرفته اند. نتایج حاصل از این موضوع مبین آن است هر سه عامل تاثیر گذار بر ایجاد حس تعلق به مکان، در مدارس سنتی اصفهان) صفویه- قاجاریه( رویت شده و هرکدام از عناصرمعماری استفاده شده برای ساخت این مدارس بر اساس عوامل ایجاد کننده ی حس تعلق به مکان ایجاد و جایگذاری شده اند.