نگارگری مکتب شیراز: دفاع فرهنگی در برابر تهاجم نظامی مغول

در میان کوران یورش نظامی مغولان، شیراز توانست امنیت سیاسی و اجتماعی و اصالت هنری خویش را حفظ کند. تدبیر اتابکان فارس و مصون ماندن شیراز از هجوم مغولان موجب شد این خطه به عنوان محلی امن مورد توجه بسیاری از هنرمندان و دانشمندان قرار گیرد. هنرمندان شیراز در مقابل هجوم نظامی مغولان از راه هنر ایستادگی کردند و مکتبی محلی و وفادار به اصول نگارگری ایرانی بنام مکتب شیراز شکل گرفت که مانع از نفوذ سلیقه ی هنری شاهان مغولی و عناصر چینی در هنر تصویری ایرانی شد. هدف از نگارش این مقاله بررسی چگونگی مقاومت مکتب شیراز در مقابل نفوذ هنر چینی می باشد. و نگارنده در پی پاسخ به این سوال می باشد که مکتب نگارگری شیراز را با چه مشخصه هایی می توان گونه ای دفاع فرهنگی در برابر تهاجم نظامی مغول به شمار آورد؟ در این پژوهش پس از بیان تبعات فرهنگی حمله مغول و روند شکل گیری حکومت ایلخانان و ظهور مکتب شیراز، به بیان مشخصه های تصویری در نگارگری مکتب شیراز پرداخته و باز نمود تداوم سنتهای تصویری در نگاره های مکتب شیراز مورد بررسی قرار خواهد گرفت. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تطبیقی بوده و گردآوری اطلاعات از طریق بهره گیری از منابع کتابخانه ای و شبکه اطلاع رسانی جهانی(اینترنت) و پایگاه مجازی موزه ها می باشد. به نظر می رسد مکتب شیراز با رعایت سنتهای نگارگری گذشته سعی در اعلام نارضایتی و مقاومت در برابر هجوم بیگانگان داشته و مانع از نفوذ مشخصه های تصویری چینی در نگارگری عصر خود گشته است.

Keywords:

نگارگری , مکتب شیراز , ال اینجو , حمله مغول , شاهنامه