چالش های هویت سکونتی در مسکن شهر سبزوار

آنچه در معماری سنتی ایران مشاهده می شود زبانیست مشترک که از دل هویت تمدنی این سرزمین بیرون آمده است. هویتی که در زندگی انسان بصورت فردی و اجتماعی و نیز در یک بنا بصورت مجزا و در مجاورت ابنیه دیگر در یک شهر، استان و کشور قابل مشاهده بوده است. با ورود بشر به دوره مدرن و پیشرفت تکنولوژی، الگوهای جدید وارداتی که از امکانات رفاهی بیشتر برخوردار بودند اما کیفیت ابنیه گذشته را نداشتند؛ مورد استقبال مردم و سازندگان قرار گرفتند و موجب دور شدن مردم از شیوه زندگی و کیفیت های ابنیه گذشته شدند. شهر سبزوار با وجود پیشینه تاریخی غنی، پس از کلان شهر ها تحت تاثیر این جریان قرار گرفت. در نتیجه، این پژوهش با هدف بررسی چالش های هویت سکونتی در شهر سبزوار، در پی پاسخ به این سوال هاست که چه متغیرهایی درایجاد هویت سکونتی در سبزوار موثرهستند؟ و این متغیرها در گذشته و حال چه روندی را طی کرده اند؟ برای پیشبرد این پژوهش از روش کیفی مبتنی بر مشاهدات اسنادی و کتابخانه ای برای استخراج مبانی و از روش های تفسیری تاریخی و توصیفی برای بررسی شیوه زندگی مردم در گذشته و حال استفاده شد. مولفه های اداب شروع اسکان، حفظ حریم، درونگرایی، خلوت کردن با خویشتن، به یادآوردن خداوند، ارتباط با طبیعت، انجام فعالیت های متنوع، پرهیز از بیهودگی، حفظ روابط خانوادگی، روابط همسایگی قوی، مهمان نوازی و تکریم مهمان که شکل زندگی را تشکیل داده و با گذشت زمان باعث ایجاد هویت سکونتی می شوند؛ در مسکن امروز درگیر چالش ها و تغییراتی شده اند. این تغییرات باعث دور شدن شیوه زندگی امروز مردم سبزوار از شیوه زندگی گذشته و ارزش ها و اصول مسبوق به سابقه شده است و نشان دهنده اهمیت انجام پژوهش در این زمینه و بازنگری در الگوی مسکن در این شهر است.

Keywords:

هویت , سکونت , مسکن , سبزوار