بکارگیری و احیای نقوش سنتی در طراحی لباس زنان عشایر فارس

لباس زنان عشایر از ارزنده ترین گنجینه ها است. از این رو، هدف پژوهش این بوده است که پارچه ای متناسب با فرهنگ و آداب و رسوم عشایر تولید شود که بتوان مفاهیم ژرف و رازآلود نقوش سنتی مورد استفاده در قالی و گلیم عشایر را نشان دهد . پارچه ای که از نقوش قالی و گلیم در آن استفاده شده به عنوان پارچه اصلی لباس های عشایری به کار می رود. در نقوش سنتی عشایر فارس از خطوط شکسته، موازی، موجدار، مثلت، مربع و انواع گوناگون لوزی ها با ریتمی هماهنگ و موزون در جهت برقراری تعادل و تناسب استفاده می شود. در این مقاله یک دست کامل از لباس زنان عشایر طراحی و دوخت شده است. برای طراحی این لباس، با بکار بردن تعدادی از نماد های معروف عشایر، طرح اصلی و رنگی انتخاب و یک طرح به عنوان کار عملی اجرا و دوخت شد که شامل یک دامن، یک پیراهن، یک دستمال سر، یک چارقد و یک آرخاظق می باشد. نقوش سنتی عشایر فارس از هر ایل و طایفه ای که باشد به سبب دارا بودن نمادی از آداب و رسوم، باورها و موقعیت جغرافیایی زندگی آن ها از جذابیت خاصی برخوردار است . لباس های با این نقوش به سبب تنوع رنگ از جلوه ی ویژه ای برخوردار هستند. بگونه ای که می توان آن را یکی از زیباترین لباس های سنتی ایرانی نامید. در لباس و پوشش عشایر دنیایی از رنگ ها بکار گرفته شده است، رنگ هایی که الهام گرفته از گل های طبیعت اطراف آن ها است. اما تنها این رنگ ها نیستند که به لباس عشایر فارس زیبایی می بخشند بلکه هنر زیبای ترکیب رنگ ها، طرح ها و نقوش آن ها است که در ذات زیبا پسندی و زیبا بینی این اقوام وجود دارد. ترکیب رنگ ها و نقوش در لباس عشایر فارس بگونه ای است که گویی ماهرترین نقاشان و طراحان جهان ترکیب این رنگ ها را نقش بسته اند. شاید ترکیب زیبای رنگ ها در پوشش این اقوام را بتوان به دلیل وابستگی آن ها به طبیعت در اثر زندگی کوچ رو که سبب دیدن ترکیب رنگ های زیبای گل های طبیعت می شود، دانست. از این رو، این نقوش و ترکیب رنگ ها از جمله گنج هایی محسوب می شود که می توان با احیای آن و استفاده از آن ها به طراحی لباس های شاد پرداخت. در واقع، این پژوهش در نظر دارد با استفاده از این منبع ارزشمند به طراحی لباس هایی بپردازد که جای خالی آن در طراحی لباس کشورمان احساس می شود. لباس هایی که با استفاده از آن فرد احساس سرزندگی کند. یعنی همان حسی که مردم سرزنده عشایر آن را در نقوش و ترکیب رنگ لباس خود جلوه گر کرده اند.

Keywords:

نقوش سنتی , لباس عشایر , نماد , قالی , گلیم