تاثیر روی و پتاسیم بر ویژگی های کمی و کیفی عملکرد و مقاومت به سرما در گندم

در مناطق سرد انرژی متابولیکی کمتری در دسترس گیاهان زراعی قرار دارد، این امر سبب توقف رشد و کاهش عملکرد محصول می­شود. در عین حال مطالعات نشان داده استفاده مناسب از عناصر غذایی همچون روی و پتاسیم می تواند مقاومت گیاه را در برابر سرما افزایش دهد. برای بررسی این موضوع، اقدام به اجرای آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی طی سال های ۱۳۸۹-۱۳۹۰ در ایستگاه تحقیقات محصولات سردسیری اقلید گردید. در این آزمایش مقادیر صفر،۱۰۰،۲۰۰ و۳۰۰ کیلوگرم  K۲Oدر هکتار از منبع سولفات پتاسیم و مقادیر صفر، ۱۰ و ۱۵ کیلوگرم  Znدر هکتار از منبع سولفات روی استفاده شد. نتایج نشان داد در سال اول از نظر عملکرد دانه، مقدار نسبی آب برگ و مقدار گلوتن، بین تیمار­های آزمایش اختلاف معنی­دار در سطح پنج درصد وجود داشت. حداکثر عملکرد به مقدار ۶۹۳۵ کیلوگرم دانه در هکتار با مصرف ۱۵ کیلوگرم  Znدر هکتار بدست آمد. بیشترین مقدار نسبی آب برگ (۷۳ درصد) نیز با مصرف ۳۰۰ کیلوگرم  K۲Oدر هکتار حاصل شد. بیشترین مقدار گلوتن خشک (۳/۱۱ درصد) با مصرف ۳۰۰ کیلوگرم  K۲Oو۱۵ کیلوگرم Zn در هکتار به دست آمد. در سال دوم در وزن هزاردانه و مقدار نسبی آب برگ در سطح پنج درصد بین تیمار­ها اختلاف معنی­دار بود ولی در عملکرد دانه اختلاف معنی­داری بین تیمارها مشاهده نشد. بیشترین مقدار عملکرد (۷۵۳۷ کیلوگرم در هکتار) با مصرف ۲۰۰ کیلوگرم K۲O در هکتار به دست آمد. همچنین مصرف این کود­ها باعث بهبود خصوصیات کیفی مانند در صد پروتئین، شاخص­های زلنی و سفتی درگندم شد. تجزیه واریانس مرکب دو سال آزمایش نشان داد مصرف ۲۰۰ کیلوگرمK۲O  در هکتار منجر­به تولید حداکثر عملکرد (۶۳۵۲ کیلوگرم دانه در هکتار) شد. بیشترین مقدار آب برگ (۶/۶۹ درصد) و به تبع آن افزایش مقاومت به سرما نیز با مصرف ۳۰۰ کیلوگرم K۲O در هکتار و ۱۰ کیلوگرم Zn در هکتار بدست آمد.

Keywords:

کودپتاسیم , کود روی , مقدار نسبی آب برگ , گندمنان