تنوع ژنتیکی گونه های مزوریزوبیوم همزیست نخود بومی خاک های ایران

استفاده از مایه تلقیح­های ریزوبیومی در زراعت گیاهان لگوم از جمله نخود به دلیل مزایای اقتصادی، کاهش مصرف کودهای شیمیایی نیتروژنی و تامین سلامت محیط زیست در سال­های اخیر طرفداران زیادی پیدا کرده است. در ایران نیز تولید و مصرف این کودها از یک دهه پیش آغاز شده است. تولید مایه تلقیح ریزوبیومی مستلزم در اختیار داشتن باکتری­های موثر و شناخته شده می­باشد. هدف از انجام تحقیق جاری، شناسایی و بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت ریزبیوم­های همزیست با گیاه نخود موجود در کلکسیون میکروبی موسسه تحقیقات خاک و آب می­باشد. در این تحقیق ابتدا باکتری­های مذکور بر روی محیط YMA خالص سازی شدند و علاوه بر بررسی­های میکروسکوپی و مرفولوژیک، توان ریزوبیوم­های مورد مطالعه در ایجاد گره بر روی ریشه گیاه میزبان از طریق آزمون آلوده سازی گیاه نیز مورد بررسی قرار گرفت. از ۱۲۰ جدایه­ای که تحت آزمون آلوده­سازی گیاه قرار گرفتند، ۸۲ جدایه توانایی گره­زایی داشتند و به عنوان جدایه­های nod+ در نظر گرفته شدند. به منظور شناسایی جدایه­های مذکور از آزمون­های بیوشیمیایی شامل مصرف قندهای و اسیدهای آمینه مختلف و نیز رشد در شرایط متفاوت استفاده گردید. نتایج آزمون­های بیوشیمیایی برای خوشه­بندی جدایه­ها مورد استفاده قرار گرفت که منجر­به قرار گرفتن جدایه­ها در شش خوشه اصلی شد. نتایج آزمون­های بیوشیمیایی نشان داد که اکثر جدایه­ها در گونه M.ciceri و مابقی در گونه M.mediterraneum قرار می­گیرند. توالی ژنتیکی ژن ۱۶S rRNA در شش جدایه که نماینده هر یک از خوشه­ها بودند تعیین گردید. مقایسه توالی تعیین شده با اطلاعات ژن بانک NCBI نشان داد که از لحاظ توالی۱۶SrRNA  جدایه­های C-۲۲, C-۳۵, C-۳۵A, C-۹۷, C-۱۰۵ در گونه M.ciceri و جدایه SWRI-۹ در گونه M.mediterraneum قرار می­گیرند.

Keywords:

ریزوبیوم , نخود , مایه تلقیح , تنوع ژنتیکی