روششناسی حداقلی بسکار: استدلالی علیه نسبیگرایی
Publish Year: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 123
This Paper With 14 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_MTOD-27-109_001
تاریخ نمایه سازی: 28 فروردین 1401
Abstract:
ارائه معیاری جهانشمول و فراتاریخی همواره مورد توجه معقولگرایان بوده تا با تکیه بر آن، به ارزیابی نظریهها پرداخته و ملاکی برای تمیز علم از شبهعلم ارائه دهند. این تلاش که تاکنون نتیجهای در پی نداشته، همواره مورد انتقاد نسبیگرایان واقع شده است؛ نسبیگرایانی که با انفسی خواندن هرگونه مستمسکی برای ارزیابی و انتخاب نظریههای علمی، از جمله مشاهدات، آنها را متاثر از عوامل اجتماعی و قدرتهای سیاسی میدانند. روی بسکار که برخلاف رویکرد معقولگرایان، قائل به معیاری آفاقی برای تمیز علم از شبهعلم نیست، با توصیفی لایهمند از طبیعت، شناخت جهان را منوط به کنش هدفمند و خلاقانه با آن میداند. او فعالیت علمی را مبتنی بر گمانهزنیها و نظریهپردازیها در خصوص مکانیسمهای لایههای زیرین و به آزمون گذاشتن آنها در آزمایشگاه دانسته و با رویکرد خاص خود به دفاع از معقولیت علم میپردازد. در این مقاله ضمن اشاره به مناقشه معقولگرا و نسبیگرا و شرح روایت معقول بسکار از فعالیت علمی، استدلال خواهیم کرد که توصیف بسکار از فعالیت علمی، توجه به قوای علی اشیاء و اهتمام ویژه او به آزمایش، کدی روششناختی به نام آزمایشگری در دل خود دارد که هم موضعی را علیه نسبیگرایی فراهم میآورد و هم دفاع از امکان پیشرفت در علم را ممکن میکند.
Keywords:
Authors
مریم پوست فروش
کارشناسی ارشد فلسفه علم دانشگاه شرف
مصطفی تقوی
عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف، گروه فلسفه علم، تهران، ایران.
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :