مطالعه ویژگی های هندسه فرکتال در آیینه کاری حرم مطهر شاهچراغ (ع)

فرکتال آرت عرصه ی نوینی از کامپیوتر آرت و هنرهای الگوریتمی زاییده ی کامپیوتر است و طی چند دهه اخیر با ظهور هندسه نوین فرکتالی عرصه جدیدی در چشم انداز بشر نسبت به طبیعت و رفتارهای آن ایجاد شد. در هنر و معماری اسلامی، نظم و تناسب حضوری کامل دارد. پیروی از الگوهای طبیعت که همواره مدنظر هنرمند مسلمان بوده باهدف بیان توحید حق در متون اسلامی به ویژه معماری رواج بسیار دارد. آیینه کاری هنری کاملا اسلامی و دینی است و از متاخرترین هنرهای تزیینی ایران است که در تزیینات داخلی عمارات، اماکن مذهبی و بقاع متبرکه به کار بسته شده است. حرم شاهچراغ (ع) تنها بقعه متبرکه فرزند امامان شیعه در شیراز است که اهمیت بسیار آن نزد متولیان و حکام، باعث شده تا بهترین عناصر تزیینی در این بنا به کار گرفته شود. در این پژوهش ویژگی های هندسه فرکتال و آیینه کاری مطالعه شده و اهمیت آنها در هندسه مقدس و تزیینات اسلامی بررسی می شود. روش تحقیق بر مبنای مشاهده و عکس برداری میدانی آیینه کاری حرم شاهچراغ (ع) بوده، جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و تحلیل داده ها به صورت کیفی انجام گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش مشخص نمود که ویژگی های هندسه فرکتال در آیینه کاری وجود دارد، این تشابه به صورت تصادفی حاصل نشده و هنرمندان اسلامی پیش از کشف و نام گذاری هندسه فرکتال از ویژگی های غیر اقلیدسی در طرح های خود استفاده می نموده اند.

Keywords:

آیینه کاری , فرکتال , معماری اسلامی , هندسه فرکتال , هندسه مقدس.