مقایسه بازتاب استعاری زمان در دو گفتمان متون مطبوعاتی فارسی

در پژوهش توصیفی - تحلیلی حاضر، در چارچوب کلی معناشناسی شناختی و با تاکید بر نظریه استعاره مفهومی لیکاف و جانسون (۱۹۸۰)، ضمن بهرهگیری از روش نونز و سویتسر (۲۰۰۶) و منطق ریاضی، استعاره های حرکتی زمان در مقالههای سیاسی و اقتصادی روزنامه شرق مقایسه می شوند. اهداف پژوهش تعیین کارآیی نظریه یادشده، تعیین انواع استعاره های حرکتی زمان و الگوی غالب در این متون، چگونگی توزیع و ساز و کارهای بیانی آنهاست. جامعه آماری شامل همه مقاله های سیاسی و اقتصادی این روزنامه در سال (۱۳۹۶) و حجم نمونه شصت مقاله است. نتایج بیان­گر کارآیی نظریه شناختی مورد بحث بود؛ افزون بر این، مشخص شد که استعاره حرکت زمان با بیشترین بسامد (۷۲%)، الگوی غالب است و استعارههای حرکت ناظر (۱۸%) و حرکت بیناظر (۹%) دیگر الگوهای موجود هستند. نگارندگان استعاره حرکت زمان و ناظر را که از کمترین بسامد (۱%) برخوردار بود، الگو تلقی نکردند. بین توزیع انواع استعارهها در هر یک از متون سیاسی و اقتصادی اختلاف معناداری دیده نشد؛ اما در کل داده ها اختلاف معناداری بین استعاره حرکت زمان و استعاره های دیگر وجود داشت که میتواند نشانهای از بنیادی تر و حیاتی تربودن زمان نسبت به مکان در مسائل اقتصادی و سیاسی باشد؛ اگرچه در بیشتر استعاره ها، مفاهیم زمانی با استفاده از مفاهیم مکانی بیان شده بودند.

Keywords:

معناشناسی شناختی , نظریه استعاره مفهومی , استعاره زمان , متون مطبوعاتی فارسی , متون سیاسی , متون اقتصادی