تاثیر سالیسیلیک اسید و کیتوزان بر القای مقاومت در نخود علیه عامل بیماری های پژمردگی و پوسیدگی فوزاریومی*
Publish place: Iranian Journal Of Plant Pathology، Vol: 49، Issue: 2
Publish Year: 1392
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 153
This Paper With 19 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJPP-49-2_004
تاریخ نمایه سازی: 7 اردیبهشت 1401
Abstract:
قارچ عامل پژمردگی فوزاریومی (Fusarium oxysporum f.sp. ciceri) و قارچ عامل پوسیدگی ریشه (Fusarium solani) از عوامل کاهنده عملکرد نخود هستند. از آنجا که مبارزه شیمیایی علیه این قارچ ها چندان موثر نیست، کاربرد موادی با قابلیت تحریک مکانیسم های دفاعی گیاهان که خطرات زیست محیطی نداشته باشند مطلوب به نظر می رسد. بر همین اساس امکان القای مقاومت میزبانی در نخود علیه این بیماری ها با محلول های ۰ ، ۲۰۰ و ۴۰۰ پی پی ام سالیسیلیک اسید (SA) و کیتوزان به صورت اسپری برگی مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور گیاهان تیمار شده در شرایط دمائی ۲۴ درجه سانتیگراد و نور ۱۶ ساعته در اتاقک رشد به مدت ۴۰ روز نگه داری شدند. نتایج نشان داد که غلظت ۲۰۰ پی پی ام کیتوزان باعث کاهش نسبی پوسیدگی ریشه و غلظت ۴۰۰ پی پی ام آن باعث کنترل پژمردگی گردیدند. غلظت ۴۰۰ پی پی ام SA در کاهش جزئی علائم پژمردگی موثر بود، اما غلظت های مختلف SAتاثیری در کاهش شدت پوسیدگی ریشه ایجاد نکردند. نتایج آزمایش ها انجام شده در شرایط آزمایشگاه حاکی از تاثیر مستقیم سالیسیلیک اسید به میزان ۲۴.۴۷ درصد و ۳۹ درصد به ترتیب روی رشد Fusarium oxysporum f. sp. ciceri و Fusarium solani و کیتوزان به میزان ۵۶.۳۸ درصد و ۵۰.۷۹ درصد به ترتیب روی رشد Fusarium oxysporum f. sp. ciceri و Fusarium solani ) در محیط کشت PDA بود. میزان SAآزاد داخل بافت گیاهان تیمار شده با SA با استفاده از روش HPLC اندازه گیری شد. در این تیمار، SAآزاد داخل بافت تا ۱۶۸ ساعت پس از مایه زنی کاهش یافته و در نتیجه علائم پژمردگی به تدریج ظاهر گردید. فعالیت آنزیم های کیتیناز و β-۱و۴گلوکاناز و مقدار ترکیبات فنولی کل موجود در برگ های نخود تیمار شده با SA و کیتوزان در چهار زمان مختلف پس از مایه زنی بررسی شد. طبق نتایج افزایش میزان این شاخص ها در تیمار ۲۰۰ پی پی ام SA دیده شد، اما SA نتوانست نقش مهمی در افزایش مقاومت نخود در برابر قارچ عامل پوسیدگی سیاه ریشه ایفا کند، هرچند موجب کاهش علائم پژمردگی فوزاریومی به میزان ۲۶.۵ درصد در مقایسه با شاهد آلوده گردید. غلظت های مختلف کیتوزان باعث القای جزئی این شاخص ها شده اما اثر کنترلی موثری بر بیماری پوسیدگی ریشه نداشتند. بیشترین میزان این شاخص ها در تیمار ۴۰۰ پی پی ام کیتوزان و در ۱۶۸ ساعت پس از مایه زنی قارچ عامل پژمردگی فوزاریومی دیده شد. نتایج نشان می دهد کاربرد کیتوزان می تواند نقش مهمی در افزایش مقاومت گیاه نخود در برابر این بیماری ایفا کند.
Keywords:
Authors