بررسی کارایی سازه های الگوی باور بهداشتی در پیش بینی رفتارهای پیشگیری کننده از حوادث ناشی از کار در کارگران ساختمانی

سالانه ۳/۵ میلیون نفر به خاطر حوادث ناشی از کار تلف می شوند که خسارتهای مالی آن ۵۰۰ میلیارد دلار برآورد شده است و بسیاری از این حوادث را می توان با ارتقای رفتارهای ایمن کاهش داد. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین کارایی سازه های الگوی باور بهداشتی در پیش بینی رفتارهای پیشگیری کننده از حوادث ناشی از کار در کارگران ساختمانی مشهد انجام شده است. پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی تحلیلی بوده است که بر اساس الگوی باور بهداشتی طراحی شده و طی آن ارتباط بین متغیرهای الگو و حوادث ناشی از کار به منظور پیشگیری از حوادث ناشی از کار در ۱۷۶ کارگر ساختمانی که از بین کارگران ساختمانی مناطق ۱۳ گانه شهر مشهد به صورت تصادفی مرحله ای انتخاب شده بودند، مورد بررسی قرار گرفته است. ابزار گردآوری اطلاعات، دو پرسشنامه حاوی سوالات مربوط به اطلاعات دموگرافیک و سازه های الگو بود. نتایج نشان داد که بین رفتارهای پیشگیری از حوادث ناشی از کار و منافع درک شده (۰/۳۱۹ =r)، موانع درک شده (۰/۲۶۳- = r )، تهدید درک شده (۰/۶۰۳ = r ) و علائم برای عمل (۰/۲۶۵ = r) و خودکارآمدی درک شده (۰/۴۲۴ = r) ارتباط معنی داری از نظر آماری وجود دارد. شاخص های تحلیل رگرسیون نیز نشان داد ۴۱/۷ درصد از پراکندگی مشاهده شده در استفاده از وسایل ایمنی توسط سه متغیر مستقل خود کارآمدی، تهدید درک شده، منافع درک شده توجیه می شود. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد تهدید درک شده و خود کارآمدی بیشترین نقش را در پیش بینی دارا هستند. بر اساس نتایج این مطالعه و با توجه به رابطه معنی دار بین تهدید درک شده با عملکرد، برنامه آموزشی بر اساس الگوی باور بهداشتی برای بالا بردن حساسیت و شدت درک شده در کارگران با تاکید بر افزایش خودکارآمدی پیشنهاد می گردد، که می تواند با درک بیشتر از منافع در رفع موانع مفید بوده و بدینوسیله رفتارهای پیشگیری کننده ازحوادث ناشی از کار را در کارگران ارتقا بخشد.

Keywords:

Occupational accidents , health belief model , workers , behavior , حوادث ناشی از کار , الگوی باور بهداشتی , کارگران , رفتار