اثربخشی طرح واره درمانی بر تحمل پریشانی و انعطاف پذیری روان شناختی دانش آموزان دختر دارای طرح واره های ناسازگار اولیه

طرح­واره های ناسازگار اولیه می تواند سلامت روانی، شناختی و هیجانی افراد را با آسیب مواجه سازد. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت های مبتنی بر طرح­واره درمانی بر تحمل پریشانی و انعطاف پذیری روان شناختی دانش آموزان دختر دارای طرح­واره های ناسازگار اولیه انجام گرفت. پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه دارای طرح­واره های ناسازگار اولیه شهر اصفهان در سال تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸ بود. در این پژوهش تعداد ۳۰ دانش آموز دختر دارای طرح­واره های ناسازگار اولیه با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و به طور تصادفی در گروه­های آزمایش و گواه گمارده شدند (هر گروه ۱۵ نوجوان). گروه آزمایش آموزش مهارت های مبتنی بر طرح­واره درمانی (صیادی و همکاران، ۱۳۹۶) را طی یک ماه در ۸ جلسه ۷۵ دقیقه ای دریافت نمودند.. دراین بین در گروه آزمایش ۲ نفر و در گروه گواه نیز ۳ نفر ریزش داشتند. پرسشنامه های مورداستفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه طرح­واره های ناسازگار اولیه (یانگ، ۱۹۹۸) و پرسشنامه تحمل پریشانی (سیمونز و گاهر، ۲۰۰۵) و پرسشنامه انعطاف پذیری روان شناختی (دنیس و وندروال، ۲۰۱۰) بود. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه ۲۳ مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش مهارت های مبتنی بر طرح­واره درمانی بر تحمل پریشانی و انعطاف پذیری روان شناختی نوجوانان دختر دارای طرح­واره های ناسازگار اولیه تاثیر معنادار دارد (۰۰۱/۰p<). بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که آموزش مهارت های مبتنی بر طرح­واره درمانی با بهره گیری از تکنیک آموزش شناختی، مبارزه با طرح­واره ها در سطح هیجانی و آموزش شیوه های بهنجار سبک های مقابله ای می تواند به عنوان یک درمان کارآمد جهت بهبود تحمل پریشانی و انعطاف پذیری روان شناختی نوجوانان دختر دارای طرح­واره های ناسازگار اولیه مورد استفاده گیرد..

Keywords:

انعطاف پذیری روان شناختی , تحمل پریشانی , طرح واره های ناسازگار اولیه , مهارت های مبتنی بر طرح واره درمانی