نقش توزیع جغرافیایی بر میزان بروز و بقا در سالمندان مبتلا به سرطان در ایران

با تغییر هرم سنی جمعیت کشور و روند افزایشی جمعیت سالمندان، شیوع سرطان ها نیز در سالمندان افزایش یافته است. هدف از این مطالعه تعیین میزان های بروز و بقا سرطان های شایع در سالمندان کشور طی روند ۵ ساله بوده تا بتوان به برنامه ریزی های نظام سلامت جهت ارائه الگوی خدمات غربالگری، درمانی و مراقبت های سالمندی کمک نمود. این یک مطالعه همگروهی تاریخی بر پایه داده های موجود در بررسی های سال های (۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴) گزارش ثبت موارد سرطان و نیز اطلاعات میزان بقا سرطان های مذکور در افراد سالمند ۶۰ سال و بالاتر است. روش جمع آوری اطلاعات به صورت مشاهده ای و با استفاده از داده های موجود مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی صورت گرفت. معیار ورود به مطالعه بیماران سرطانی ۶۰ سال و بالاتر بودند که فقط از طریق گزارشات سالیانه موارد سرطان کشور ثبت شده بودند. در مورد بقا نیز بیماران پی گیری شده وارد مطالعه شدند. برای مقایسه بقا بر حسب جنس و تفکیک استان ها از روش Kaplan Meier استفاده شد و با روش Coax regression خطر نسبی مرگ و همچنین خطر نسبی مرگ استان های مختلف نسبت به استان تهران در انواع سرطان ها محاسبه گردید. بر اساس داده ها، ۳۳.۵ درصد از جامعه مورد مطالعه زنان گروه سنی ۶۰ سال و بالاتر و ۶۶.۵ درصد از جامعه مورد مطالعه مردان سالمند بوده و میانگین سنی افراد، ۷۱.۲ سال بود. میانگین سنی زنده ماندگان در طول این مطالعه ۸۸.۲ سال بود. بیشترین میزان بروز طی ۵ سال در سالمندان، سرطان پوست بوده است. از نظر توزیع جغرافیایی در کشور بیشترین میزان بروز مربوط به سرطان مثانه در سالمندان در استان کرمانشاه بود. استان یزد بالاترین فراوانی سرطان های شایع سالمندان را داشت. متوسط بقای پنج ساله در سالمندان استان لرستان بیشترین و در اردبیل کمترین بود. رابطه بین متغیر جنس با مرگ ناشی از سرطان (۰.۹۵-۰.۸۴) و خطر نسبی رابطه بین متغیر سال با مرگ ناشی از سرطان (۱.۰۳ تا ۱.۰۹) معنا دار بود. خطر مرگ سرطان ها در ۹ استان کشور به طور معناداری با استان تهران متفاوت بوده و بقا در این استان ها از تهران کمتر بوده است.

Keywords:

Incidence rate , Survival rate , Elderly , Cancer , Geographical distribution , میزان بروز , میزان بقا , سالمند , سرطان , توزیع جغرافیایی