کیفیت خدمات قبل از زایمان در مراکز بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

در این مطالعه مقطعی، وضعیت ارائه خدمات مراقبتی در سه بعد ساختار، فرایندها و پیامد مورد ارزیابی قرار گرفت. روش نمونه گیری غیرتصادفی سهمیه ای و تعداد نمونه ۶۰۰ مورد مراقبت قبل از زایمان در ۱۲کلینیک قبل از زایمان مراکز بهداشتی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بود. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه و چک لیست مشاهده ساختار، چک لیست مشاهده فرایندهای مراقبتی و پرسشنامه رضایتمندی مراجعان بود. در این مطالعه ۶۰۰ مورد ارائه مراقبت به مراجعان با میانگین سن بارداری ۹.۴۲±۲۹.۳۲ هفته مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی در حیطه فرایندهای مراقبتی نشان داد که میزان تطابق با وضعیت مطلوب در حیطه های: مشاوره قبل از زایمان ۲۱.۲۴± ۵۵.۴۹ درصد، تاریخچه گیری ۱۱.۳۵±۴۸.۷۱ درصد، علایم حیاتی ۱۰.۵۵±۵۳.۴۱ درصد، معاینات عمومی در مراجعان بار اول ۱۳.۲۳± ۳۰.۲۲ درصد، معاینات مامایی ۲۷.۰۱±۹۱.۷۷ درصد، آزمایشات خون ۲۱.۸۹±۹۳.۸۳ درصد، آزمایش ادرار ۲۶.۲۹±۸۶.۸۵ درصد و سونوگرافی ۴.۳± ۹۵.۷ درصد بود. میزان تطابق با وضعیت مطلوب در حیطه های آموزش سلامت فردی و آموزش علایم خطر نیز به ترتیب ۱۷.۱۰ ±۶.۵۴ و ۲۷.۰۹ ± ۳۹.۶۷ درصد بود. در حیطه ساختار میزان تطابق امکانات در اتاق معاینه ۱۰.۲۹±۹۸.۳۳، در اتاق انتظار ۱۸.۹۶±۷۹.۱۶، شرایط فیزیکی ۱۴.۷۹± ۹۴.۴۴ و وسایل و تجهیزات ۷.۲۲± ۹۰.۵۵ و امکانات رسانه ای ۱۲.۶۸± ۵۱.۳۸ درصد بود. ارزیابی رضایتمندی مددجویان در حیطه پیامد خدمات نشان داد که میانگین میزان رضایت مراجعان از ساختار خدمات ۱۵.۰۴±۷۳.۷۶ درصد و از ارائه مراقبت ها ۱۳.۱۳±۷۰.۵۴ درصد است. نتایج این مطالعه نشان داد که به رغم ارائه نسبتا مطلوب معاینات مامایی و آزمایشات پاراکلینیک، ارائه سایر مراقبت ها و آموزش مشاوره دارای وضعیتی متوسط یا نامطلوب بود. مشاوره و آموزش یکی از اهداف مهم در ویزیت ها و مراقبت های دوران قبل از زایمان است که نیاز به برنامه ریزی و اجرای دقیق دارد. غربالگری خطرات روانی اجتماعی و برنامه ریزی برای ارجاع مراجعان در معرض این خطرات باید مورد توجه قرار گیرد

Keywords:

Prenatal care , Counseling , Quality improvement , مراقبت قبل از زایمان , مشاوره , ارتقای کیفیت , ساختار , فرایند , پیامد