مشخصه های کمی و خاکشناسی توده های خالص و آمیخته بلندمازوQuercus castaneifolia C.A. May (در طرح جنگلداری سرخداری استان گلستان)

 مقدمه و هدف: بلندمازو Quercus castaneifolia C.A. May از ارزشمندترین گونه­ های بوم سامانه های جنگلی هیرکانی از دیدگاه زیست محیطی و اقتصادی می باشد. هدف این مطالعه، شناخت دقیق تاثیر الگوهای آمیختگی چند گونه ای بر ویژگی های کمی توده و خاک تحت پوشش بلندمازو در رویشگاه طبیعی بوده که می تواند اطلاعات مفیدی را در مدیریت پایدار و نزدیک به طبیعت جنگل کاری های آتی با این گونه فراهم آورد. مواد و روش ها: در پژوهش حاضر، سه توده خالص بلند مازو (بلندمازو حداقل ۹۰%)، توده آمیخته بلندمازو-انجیلی به­ همراه افرا (۵۰% بلندمازو) و توده آمیخته افرا-انجیلی به ­همراه بلندماوز (کمتر از ۲۰% بلندمازو) در طرح جنگلداری سرخداری در استان گلستان انتخاب شده و برخی ویژگی های جنگل شناسی و خصوصیات خاک در آنها مورد بررسی قرار گرفت. برای این مطالعه در هر یک از توده های مورد بررسی  اقدام به پیاده کردن شبکه آمار برداری به ابعاد ۱۵۰ در ۲۰۰ متر به روش تصادفی-سیستماتیک و ۱۵ قطعه نمونه آمار برداری دایره ای ۱۰۰۰ متر مربعی برداشت شد (در مجموع ۴۵ قطعه نمونه دایره ای در کل توده ها). یافته ها: بر اساس نتایج میانگین بدست آمده، تراکم درختان موجود در سه توده بلندمازو خالص، آمیخته ۵۰% و آمیخته کمتر از ۲۰% به ترتیب برابر با ۲۷۴، ۲۸۹ و ۲۵۲ در هکتار و میانگین حجم توده سرپا برابر با ۴۴۲، ۳۹۴ و ۳۷۱ متر مکعب در هکتار بوده است. بیش ترین فراوانی در قطرهای ۳۵> سانتی متر، مربوط به توده بلندمازو و در قطرهای ۳۵> سانتی متر مربوط به توده آمیخته ۲۰% بلند مازو می باشد. بیش ترین ارتفاع کل درختان در طبقات قطری <۵۵ سانتی متر در توده بلند مازو خالص مشاهده گردید..بیش ترین میزان pH خاک در بلندمازو خالص (۶/۶) و کم ترین آن در توده ۲۰% بلند مازو (۵/۹۹) اندازه گیری شد. همچنین بیش ترین میزان مواد آلی و نیتروژن خاک در توده بلندمازو خالص (به ترتیب ۶/۹۰ و ۰/۷۳ درصد) و کم ترین آن در توده ۲۰% بلند مازو (۴/۱۵ و ۰/۴۰ درصد) مشاهده گردید. از نظر مقدار فسفر و پتاسیم قابل جذب نیز تیمارهای بلندمازو خالص و ۵۰% بلند مازو حاوی مقادیر بالاتری نسبت به توده ی ۲۰% بلندمازو می باشند. نتیجه گیری: در مجموع افزایش تراکم درختان بلند مازو باعث افزایش رشد کمی توده و همچنین باعث بهبود خواص شیمیایی خاک از قبیل مقدار مواد آلی و عناصر نیتروژن، پتاسیم و فسفر بوده است. 

Keywords:

Natural habitat , Quercus castaneifolia , Soil physico-chemical properties , Silviculture , بلندمازو , جنگل شناسی , خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک , رویشگاه طبیعی