مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش / تعهد و ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر پرخاشگری ارتباطی پنهان و فرسودگی زناشویی زنان دارای تعارضات زناشویی

هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش / تعهد و ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر پرخاشگری ارتباطی پنهان و فرسودگی زناشویی زنان دارای تعارضات زناشویی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری ۲ ماهه بود. در این پژوهش جامعه آماری کلیه زنان دارای تعارضات زناشویی مراجعه کننده به مراکز مشاوره و خدمات روان شناختی منطقه ۱۲ شهر تهران در سال ۱۴۰۰ بودند و با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد ۴۵ نفر از آنان انتخاب و در سه گروه (درمان پذیرش/تعهد ۱۵ نفر، ذهن ­آگاهی مبتنی بر کاهش استرس ۱۵ نفر و گروه کنترل ۱۵ نفر) جایگزین شدند. گروه های آزمایش تحت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای) و آموزش ذهن ­آگاهی مبتنی بر کاهش استرس (۸ جلسه ۹۰ دقیقه ­ای) قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند و در لیست انتظار باقی ماندند. از پرسشنامه تعارضات زناشویی ثنایی ذاکر و همکاران (۱۳۸۷)، مقیاس پرخاشگری ارتباطی پنهان نلسون و کارول (۲۰۰۶) و پرسشنامه فرسودگی زناشویی پاینز (۲۰۰۳) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه وتحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه­­ ها از طریق نرم افزار  SPSS در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بن­ فرونی) انجام پذیرفت. نتایج نشان داد هر دو درمان مذکور در مرحله پس آزمون و پیگیری نسبت به گروه کنترل اثربخشی معناداری بر پرخاشگری ارتباطی پنهان و فرسودگی زناشویی زنان دارای تعارضات زناشویی اعمال کردند. افزون بر این نتایج نشان دهنده آن بود که درمان پذیرش/تعهد در بهبود پرخاشگری ارتباطی پنهان و فرسودگی زناشویی زنان دارای تعارضات زناشویی موثرتر از آموزش ذهن ­آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بود. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، می­ توان گفت که درمان مبتنی بر پذیرش / تعهد و ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس می­­ توانند به عنوان شیوه ­های درمانی برای کاهش استرس بر پرخاشگری ارتباطی پنهان و فرسودگی زناشویی زنان دارای تعارضات زناشویی در مراکز مشاوره و خدمات روان شناختی به کاربرده شوند.  

Keywords:

درمان مبتنی بر پذیرش /تعهد , ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس , پرخاشگری ارتباطی پنهان , فرسودگی زناشویی , تعارضات زناشویی.