رفتارهای خطرناک رانندگی در رانندگان تاکسی شهر تهران: نگرش، رفتارهای خودگزارشی و مشاهده ای

طراحی مداخلات اثربخش برای اصلاح رفتارهای خطرناک رانندگی در استفاده کنندگان از جاده ها و خیابان ها، به ویژه رانندگان وسایل نقلیه بدون اطلاع از وضعیت نگرش و رفتارهای آنها امکان پذیر نیست. این مطالعه مقطعی توصیفی تحلیلی در اردیبهشت سال ۱۳۸۷ و با استفاده از پرسشنامه سنجش نگرش و رفتارهای خودگزارشی و چک لیست مشاهده رفتارهای خطرناک رانندگی انجام شد. با انتخاب هدفمند دو منطقه ۴ و ۶ شهر تهران که براساس آمار پلیس راهنمایی و رانندگی در سال قبل، بیشترین میزان تصادفات رانندگی در بین خودروهای سواری کرایه را به خود اختصاص داده بودند، داده های مربوط به رانندگان تاکسی خطی منتخب این دو منطقه جمع آوری شد. تحلیل نتایج حاصل از پرسشنامه ها و چک لیست ها نشان داد که نگرش رانندگان در دو منطقه انتخاب شده وضعیت مطلوبی دارد و اکثر رانندگان تاکسی دو منطقه گزارش کردند که همیشه یا بیشتر اوقات، رفتارهای خطرناک رانندگی را انجام نمی دهند. نگرش مثبت نسبت به ترک رفتارهای خطرناک، در رانندگان تاکسی تنها با سابقه رانندگی آنان رابطه معنی دار داشت و بین رفتار خودگزارشی این رانندگان و تحصیلات آنها نیز رابطه معنی دار معکوس مشاهده شد. نوع رفتارهای خطرناک رانندگی مشاهده شده رانندگان در زمان های مختلف روز متفاوت بود و سه رفتار خطرناک استفاده از تلفن همراه در زمان رانندگی، رعایت نکردن فاصله مناسب با خودرو جلویی و رانندگی نکردن بین خطوط، شایع تر از سایر رفتارها مشاهده گردید. این مطالعه لزوم توجه به انتخاب گروه مخاطب اختصاصی برای برنامه های اصلاح رفتارهای خطرناک رانندگی براساس سابقه رانندگی، تحصیلات و رفتار خطرناک رانندگی شایع را نشان می دهد.

Keywords:

Risky Driving Behavior , Attitude , Self reported Behavior , Observational Behavior , Taxi drivers , رفتارهای خطرناک رانندگی , نگرش , رفتار خودگزارشی , رفتار مشاهده ای , رانندگان تاکسی