ارزیابی عکس العمل ارقام رایج فلفل در ایران نسبت به نماتد ریشه گرهی (Meloidogyne incognita race ۲) در شرایط گلخانه

نماتدهای ریشه گرهی (Meloidogyne spp.) از عوامل محدود کننده کشت محصولات کشاورزی از جمله فلفل هستند. گونه M. incognita به طور گسترده ای در مزارع فلفل استان گیلان پراکندگی دارد. در این تحقیق، مقاومت یازده رقم فلفل شامل فلفل قلمی (هیبرید کویامی، هیبرید عزیز و هیبرید باونتی) و فلفل دلمه ای (کالیفرنیا واندر ۳۰۱، هیبرید کاملوت، هیبرید کینگ آرتور، هیبرید ویزارد، هیبرید آریستوتل، هیبرید پلاتو، مرکوری و کالیفرنیا واندر ۳۱۰) نسبت به نژاد دوم M. incognita مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش در شرایط گلخانه با دامنه دمایی ۲۲ تا ۲۸ درجه سلسیوس در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. گیاهچه های فلفل در زمان چهاربرگی با ۲۰۰۰ عدد لارو سن دوم نماتد به ازای هر کیلوگرم خاک مایه زنی شدند. هشت هفته پس از مایه زنی، شاخصهای رشدی رقم ها (میزان کلروفیل برگ، وزن تر و خشک شاخساره و ریشه، طول و حجم ریشه، طول و قطر ساقه و تعداد برگ سالم) و صفات مربوط به آلودگی نماتد (تعداد گره، توده تخم، تعداد لارو در خاک و فاکتور تولیدمثلی) مورد ارزیابی قرار گرفتند. در تعیین نهایی واکنش ارقام، از سیستم مبتنی بر فاکتور تولید مثل و شاخصهای گال و کیسه تخم استفاده گردید. براساس نتایج به دست آمده، رقم های فلفل دارای درجات متفاوتی از حساسیت نسبت به نماتد بودند. در صفات رویشی، رقم های هیبرید ویزارد، کالیفرنیا واندر ۳۰۱، هیبرید باونتی، مرکوری و هیبرید کاملوت نسبت به بقیه رقم ها کمترین تاثیرپذیری از آلودگی به نماتد را از خود نشان دادند. رقم های کالیفرنیا واندر ۳۰۱، هیبرید باونتی، مرکوری و هیبرید کاملوت از نظر صفات تولیدمثلی نماتد حساسیت کمتری نسبت به بقیه رقم ها نشان دادند. از نظر ارزیابی شاخص های گال، توده تخم و مقاومت، رقم های مرکوری و هیبرید کاملوت به عنوان متحمل ترین و رقم های هیبرید کینگ آرتور و هیبرید عزیز به عنوان حساس ترین ارقام ارزیابی شدند.

Keywords:

Pepper , Resistance , Reproductive traits , Root-knot nematode , فلفل , صفات تولید مثلی , مقاومت , نماتد ریشه گرهی