تبیین قابلیت های معماری فضاهای عمومی با رویکرد پاسخگوئی به نیازهای سلسله مراتبی انسان بر اساس مبانی اسلامی

امروزه طراحی فضاهای شهری در جهت پاسخگوئی به نیازهای انسان یکی از مسائل مطرح در حوزه معماری و شهرسازی است و بررسی ها و مطالعات متعددی در جهت مشخص نمودن عوامل موثر در طراحی فضاهای متناسب با نیازهای انسان صورت گرفته است. که غالبا به نیازهای اجتماعی انسان بدرستی توجه نشده است و فضاهای عمومی بواسطه عدم حضور شهروندان به مرور زمان بعد اجتماعی خود را از دست داده اند . در واقع این فضاها به جای آنکه مردم را به مکث و حضور و برقراری مراودات اجتماعی دعوت کنند به عبور تشویق می کنند. بنا براین در این مقاله مدل های ارائه شده در زمینه نیازهای انسان بر اساس نظرات روانشناسان مشهور مثل مازلو ومطابقت آن با مبانی اسلامی بررسی شده تا بدین طریق اهمیت توجه به این موضوع مشخص شود.با توجه به پژوهش ها و مطالعات کتابخانه ای انجام شده و بررسی این مدل ها می توان به پیچیدگی و وابستگی این نیازها در تبیین فعالیت های انسانی و یا همان عملکرد فضاهای معماری دست یافت. لذا اگر این مدل ها بدرستی تبیین شوند . طراحی فضاهای شهری به سمت محیط های مناسب و متناسب با نیازها و خواستها افراد جامعه پیش خواهد رفت و علاوه بر آن شناخت نیازهای انسانی عاملی خواهد بود در جهت شناخت بهتر رابطه انسان با انسان و رابطه انسان با مکان که محیط رفتاری را شامل می شود . این پژوهش در زمره ی پژوهش های کیفی قرار دارد . روش تحقیق در این پژوهش بصورت توصیفی – تحلیلی است. و به صورت موردی در برخی بخش ها از روش میدانی نیز استفاده شده است . ابزار گردآوری اطلاعات در این روش در کنار مطالعه اسناد کتابخانه ای، بکارگیری پرسشنامه ، مشاهده و حضور در فضاهای عمومی ا ست. بنابر این لازمه ی طراحی محیط هایی که قابلیت اغنای نیاز های انسان را داشته باشد شناخت صحیح نیاز ها، شناخت رابطه ی انسان با انسان و زابطه ی انسان با مکان که محیط رفتاری را شامل میشود می باشد . بنابراین اگر این مسائل مد نظر طراحان قرار گیرد فضاهای عمومی متناسب با نیازهای کابران و باعث ایجاد امنیت، آرامش و سلامت روان برای آنها خواهد بود

Keywords:

نیازهای انسانی , فضاهای عمومی , مدل مازلو , قابلیت , مبانی اسلامی