بررسی تطبیقی نی نامه مولانا و قصیده دل از شاعر کرد صافی هیرانی بر اساس رویکرد تاثیرپذیری معکوس

در پژوهش حاضر دو شعر از مولانا جلال الدین رومی و صافی هیرانی از منظر تطبیقی و بر اساس فرایند تاثیرپذیری معکوس و به شیوه توصیفی-حلیلی بررسی شده است. این پژوهش بر آن است به این پرسش پاسخ دهد که نوع تاثر صافی هیرانی از مولانا معارضه است یا مناقضه یا تقلید. قصیده "دل" از هیرانی بر اساس مکتب تطبیقی فرانسه به سبک معارضه و نوعی تاثیر پذیری معکوس از نی نامه مولانا است. شاعر کرد شعر خود را به مثابه ی یک دستور عشق صوفیانه –به شیوه نی نامه- به زبان فارسی و نه کردی سروده و با مولانا به معارضه پرداخته است. وی علی رغم اینکه در تجربه ی شعری و عرفانی از مولانا و زبان فارسی تاثیر پذیرفته است، اما محتوا و رمز محوری شعر مولانا را تغییر داده است؛ از جمله این که در رمزواره ای متفاوت جایگاه نی را به دل تغییر داده و توجه به ندای دل را جایگزین گوش دادن به ناله نی نموده است. صافی هیرانی سعی دارد مخاطب را به این اقناع برساند که این قلب است که شایستگی دارد تا از لحاظ عرفانی به آن گوش داده و از آن پند و اندرز گرفته شود.

Keywords:

صافی هیرانی , تاثیرپذیری معکوس , شعر صوفیانه , جلال الدین رومی , ادبیات کردی