نقش اخلاقی هنر در تعالی فرهنگی

نسبت میان هنر و اخلاق ازجمله مهم ترین و بنیادی ترین مباحث نظری هنر از زمان های دور تا به امروز است. تاثیر شگرف هنر و آثار هنری در احساسات و عواطف انسانی و نیز قدرت بی نظیر آن در تبدیل ایده به کنش و مهم تر تثبیت و تحکیم آموزه های اخلاقی و حتی تعمیق ادراکات اخلاقی، از عوامل اصلی این اهمیت و جایگاه بنیادی است.در این باره تاکنون نظریه های مختلفی در تبیین نسبت میان این دو مطرح شده است. برخی از این نظریه ها که اصلی ترین آنها در این مقاله مورد بحث و بررسی قرار گرفته اند بر کارکرد اخلاقی هنر و لاجرم تبعیت آن از برخی حدود و قیود و مهم تر نقش آن در تعمیق باورها و ادراکات اخلاقی تاکید دارند و برخی نیز متاثر از ظهور و بروز «هنر شخصی» در جهان مدرن (که محصول پناه گرفتن در سایه عقل و علم تجزیه محور و موجد نظریه هایی چون هنر برای هنر است) یا از لزوم تفکیک وجه اخلاقی و زیباشناختی آثار هنری سخن می گویند یا از انحطاط آن.در این مقاله که هدف اصلی آن تبیین اهمیت و چگونگی نقش هنر در تعالی فرهنگی یک جامعه است، نظریه های فوق مورد بررسی و نقد قرار گرفته و مبتنی بر براهین عقلی بر نظریه ای تاکید می شود که ارزش های اخلاقی و انسانی در آن نقش محوری دارند.

Keywords:

هنر , اخلاق , نظریه های هنری , فرهنگ , تعالی فرهنگی